کهن الگوی قربانی و پیشکش 2

مراسم قربانی، در طول حیات بشر تغییرات و انحرافات زیادي پیدا کرد تا جایی که در برهه اي از تاریخ، به قربانی کردن انسان ها انجامید. از مفاهیمی نظیر قربانی شدن، فدا شدن و به عبارتی مردن در پاي کسی، اشاره هایی در اشعار اغلب شاعران می توان یافت. قرباني كردن انسان به عصر برنز باز مي‎گردد و در ميان امپراتوري آزتك‎، اقوام كلت و اژه‎اي و يونانيان ديده شده است و چه دوست داشته باشيم چه نداشته باشيم قرباني انسان 5000 سال با ما بوده است. امروزه ثابت شده است كه يونانيان (هرچند نظريات گوناگوني وجود دارد) دوشيزگان را قرباني مي‎ كرده ‎اند كه با گشايش آن به ريشه‎ هاي قرباني ايفي‎ژني و خاست‎گاه آن بهتر دست مي ‎يابيم و ديگر اين‎كه قرباني دوشيزگان در يونان باستان و تمدن اژه‎اي ملغمه ‎اي از آيين‎ هاي تشرف و قرباني‎هاي حقيقي بودند كه در فاصله اين‎ دو به تعداد بي‎‏شماري آيين مي‎رسيم كه در آن‎ها باكره هم سمبوليكي و هم به صورت واقعي قرباني مي‎ شود.

ادامه نوشته

نظریه کهن الگو به عنوان منشأ دین یونگ

يونگ ميان دين و عقايد فرق مى گذارد. خاستگاه عقايد دينى، تجارب دينى است. ماهيت دين همان تجارب دينى است كه برگرفته از محتواى ناخودآگاه جمعى، يعنى كهن الگوهايند. اكنون اين سؤال مطرح مى شود كه عقايد دينى چه نقشى دارند؟ يونگ مى گويد: عقايد و باورهاى دينى صدق ندارند و حقايقى ازلى را نشان نمى دهند. البته اين عقايد و باورها وظيفه و كاركرد مهمى درجامعه دارند; زيرا به جاى تجربه مستقيم بشر قرار گرفته اند. دين همان تجربه مستقيم بشر است، ولى عقايد و اعمال دينى و جزئيات دينى به صورت نماد آن تجربه درآمده اند; يعنى اين عقايد و اعمال در حقيقت كارشان اين است كه آن تجربه را به صورت نماد درآورده اند. به نظر يونگ، وظيفه روان شناس پرداختن به خودتجارب اصلى است، نه نمادهاى آن تجارب. اگر او به عقايد بپردازد، از بررسى كهن الگوهاى ضمير ناخودآگاه غافل مى شود.

ادامه نوشته

کهن الگوی خاک

عنصر " خاك " ، در ميان عناصر چهارگانه، بي حركت ترين و بي تكاپوترين عنصر است و به همين دليل، در جاندارانگاري اساطيري، از كمترين پويايي ممكن برخوردار شده و با توجه به اينكه، در طبيعت نيز محملي براي رويش گياهان و نباتات است، در اساطير نيز نقش " مادة اوليه " را در آفرينش مادي عهده دار شده است . در اساطير بين النهرين، نخستين آفريدگاني كه از پيوند تيامت و آپسو به وجود آمدند، " لاهمو " ( Lahmu ) [نيمة نرينه ] و " لاهامو " ( Lahamu ) [نيمة مادينه] - به معني گل و لاي و رسوبي كه در محل التقاي دريا و رودخانه نشسته است - بودند كه به تعبير برخي پژوهشگران، افق هاي مدور آسمان و زمين مي باشند كه آنشار ( Anshar ) و كيشار ( Kishar ) را كه جهان آسمان و زمين هستند، به وجود مي آورند .

ادامه نوشته

اسطوره و کهن الگوی عناصر اربعه

انباذقلس از فیلسوفان يونان قديم در سده پنجم (ق.م) است. او جهان را ترکیبی از عناصر چهارگانۀ آب، باد، خاک و آتش می دانست و جمع و تفريق عناصر را که مايۀ کون و فساد عالم است، نتیجۀ مهر و کین می خواند؛ و اعتقاد داشت که اين بنا به شرايط خود ، گاه غالب و گاه نیز مغلوب می شوند. هرگاه مهر غلبه دارد جمعیت بر پريشانی برتری می يابد و چون کین چیره شود، تفرقه شدت می يابد و دوره ای که ما در آن زندگی می کنیم، دور غلبه کین و پريشانی است و دنیا در حقیقت، زندان روح و کیفر گناهان اوست.

ادامه نوشته

کهن الگوی کوه ، غار و چاه

به تعبير يونگ، نسبت ناخودآگاهي با خودآگاهي، نسبت تيرگي با روشنايي است. از اين رو، غار را مي توان به واسطة تيره و تار بودن فضاي آن، نمادي از تاريكي و انزواي ناخودآگاه دانست . غار و صخره نيز، در روان شناسي يونگ، از نمودهاي مادرمثالي و آنيماي روان است و ورود به غار و بازگشت از آن به طور نمادين به كهن الگوي مرگ و تولد دوباره راه مي برد. فرويد در توجيه رواني ممنوعيت زناي با محارم در جوامع بشري به بحث توتم و نزاع و كشمكش هاي ابتدايي بشر با پدران نخستين اشاره مي كند و نوعي نمادي شخصي و عيني تبيين مي كند. اما يونگ، در تقابل با ديدگاه فرويد، به نوعي نمادشناسي نوعي و بنيادي مي پردازد و معتقد است ميلِ برقراري

ادامه نوشته

کهن الگوی باد

اين چهار عنصر، كه كاركردي مادرانه و زنانه دارند، اضداد و نقيضاني هستند كه از اصلي واحد منتج شده و طبايع گوناگون هستي را تشكيل داده اند. از همين روي، از آن ها به چهار مادر طبايع يا مادران زميني نيز تعبير مي شود . بنابر انديشه هاي كهن، ارزش و اهميت باد آن چنان بود كه سكايان باستاني آن را نشانة زندگي مي شمردند و در كنار شمشير، كه نشانة مرگ بود، به آن سوگند ياد مي كردند. در فرهنگ هاي باستاني نيز، باد را با جان در پيوند مي دانستند و معتقد بودند كه جان از گونة باد است؛ دمي ايزدي و شگفت است كه در كالبد دميده مي شود و آن را مي جنباند .

ادامه نوشته

کهن الگوی درخت و گیاه ایرانی

در فرهنگ ایرانی، همچون بسیاری از اقوام دیگر، برای برخی از گیاهان و درختان نیرو و خواص و تقدس خاصی قائل بوده‌اند. در ایران کمتر دهی است که نمونه‌ای از درختان مورد احترام را در خود نداشته باشد، این درختان و درختچه‌های گوناگون، در باور عامهٔ مردم دارای ویژگیهای کم و بیش یکسانی هستند. از جمله اینکه بریدن آنها و حتی شکستن شاخه‌های آنها سبب نابودی یا زیانهای عمده برای شکننده دربر خواهد داشت این درختان برآورندهٔ حاجات نیازمندان بوده، در دفع برخی امراض و چشم زخم مؤثر می‌باشند. نیازمندان بر آن دخیل می‌بندند، پارچه می‌بندند، نخ گره می‌زنند و قندیل می‌آویزند و افسانه‌ها و داستانهای بسیاری در پیرامون آنها نقل می‌شود.

ادامه نوشته

کهن الگوی جدال خیر و شر

در مفاهيمي چون تعادل، هجوم، جنگ، قدرت طلبي، مرگ، زندگي و نهايتا پيروزي نيک در برابر بد را مهمترين درون ماية فرعي مشترک ميان جدال خیر و شر در حماسه ها و افسانه ها، دانست. رمزگان نمادين در تمام قص ههاي برخوردار از اين پي رفت، همان « جدال خير و شرّ » يا « تضاد دو بنُي » است و رمزگان هرمنوتيک در اين حماسه ها به صورتي پنهاني و مستتر با اساطير حاکم بر حماسه ها پيوند م يخورد که در واقع مهمترين موضوع رمزگان فرهنگي در قصه هاي فوق نيز هست. اين پي رفت از ديدگاه رمزگان فرهنگي متأثرّ از دو اسطورة بزرگ: اسطورة خداي خير و شرّ و اسطورة قرباني کردن نخستين آفريده است.

ادامه نوشته

کهن الگوی شهر بهشتی یا آرمان شهر

كهن الگوي شهر پرديسي (the archetype of heaven utopia, or the archetype of utopia ) ، تصويري خيالي برگرفته از خاطرة ازلي انسان از بهشت است كه از رؤياهاي كودكانة انسان آغاز شده، به طور خودآگاهانه و ناخودآگاهانه در ترسيم الگوهايي انتزاعي از جهان آرماني موعود در مرزهاي افقهاي محسوس مادي و فرامادي مؤثر بوده است؛ كهن الگويي كه آرزوي تحقق جهاني با شرايط بهتر و آرماني، مهم ترين مضمون آن به شمار مي رود . انسان شناسان نمودهاي اين كهن الگو را در فرهنگهاي بشري در اشكالي چون بهشت زميني (heaven on earth, or earthly paradise ) ، آرمانشهر ( utopia ) ، باغ عدن ( the Garden of Eden ) ، جهاني موعود در آينده يا ابديت ( kingdom come ) ، جهان افسانه اي ( fictional universe ) يا خيالي ( Fantasy world ) يا موازي (parallel world ) و سرزمين پريان ( fairy land ) جستجو كرده اند .

ادامه نوشته

کارکرد روانشناختی اسطوره

رؤیا اسطوره شخصی است و اسطوره، رؤیایی تهی از فردیت.هم اسطوره و هم رؤیا در دینامیک روان به گونه ای سمبلیک عنل میکنند؛ ولی در رؤیا شکل های اسطوره ای به علت رنج های فردی شخص رؤیا بین از اصل خود منحرف میشود در خالیکه در اسطوره ها مشکلات و مسائلی مطرح میشود که در مورد تمام افراد بشر صدق میکند. اگر فقط بخشی از این تمامیت گمشده از غارهای تاریک به روشنایی روز برسند ؛ آنگاه رشد و گسترش نیروهایمان را

ادامه نوشته

کهن الگوی بازگشت

این نمونه را می توان زیرمجموعه ای از یک کهن الگوی بزرگ تر یعنی کهن الگوی قهرمان تلقی کرد. در اساطیر قهرمان شخصیتی است که پس از رسیدن به بلوغ قبیله اش را در جستجوی دنیای ناشناخته ها ترک می کند، او در این مسیر به مسائل و مشکلاتی برمی خورد که مانع از ادامه ی سفر او می شوند اما او با توجه به ویژگی های ذاتی و هوش سرشارش از پس این مشکلات برمی آید. در این راه از نیروهای ماورالطبیعی سود می جوید و سرانجام طلسم و یا نیروی نجاتبخش را به دست می آورد. بازگشت او برای قبیله مبارک و خسته است، چرا که تنها اوست که می تواند بداقبالی ها را پایان بخشد و روحی تازه در قبیله بدمد.

ادامه نوشته

کهن الگوی قربانی و پیشکش 1

از باورهاي کهن و دیرینۀ انسان ها، تقدیم قربانی و پیشکش است که گوناگونی هاي بسیار آن ریشه در اسطوره هایی دارد که در طول قرن هاي متمادي در ناخودآگاه جمعی نسل بشر به ودیعه نهاده شده است. انسان هاى اولیه براى تأمین نیازهاى مادي و معنوى خود به نیروهاى ماوراء الطبیعه متوسل مى شدند و مى پنداشتند که ادامۀ زندگى شان به دست آنهاست. مردم شناسان اولیه معتقدند که آن نیروها، فوق طبیعى و جادویى بوده اند و چون در زندگى اجتماعى مردم نقشى مهم داشته اند، جزء آداب عامیانه آنان درآمده و به مرور زمان به آیین تبدیل شده اند. این نیروها در نهایت به صورت نمودگارهاي باستانی یا به تعبیر دیگر کهن الگوهایی درآمده و هم اکنون در ضمیر ناخودآگاه جمعی به حیات خود ادامه می دهند.

ادامه نوشته

کهن الگوی گیاه و درخت

گیاهان در نگرش اسطوره ای، مقام مقدسی داشته اند. نیرویی که در برخی گیاهان وجود دارد، اسطوره بالندگی و رشد را هدایت می کند. نقش گیاهان در بُعد خدایی و الهیِ وجود قهرمانان و الهگان و غیره، نشانگر اهمیت ویژه این عنصر طبیعی در شکل گیری و رشد اساطیر است؛ همان طور که کمبل می گوید ، مردم با آفریدن محوطه های مقدس، با اسطوره کردن حیوانات و گیاهان و با اعطا کردن قدرت های معنوی به زمین، بر محیط تأثیر می گذارند. این محیط، به چیزی شبیه به یک معبد و مکانی برای مُراقبه تبدیل می شود، مکانی برای کسب معرفت .

ادامه نوشته

کهن الگوی آب

اسطوره آب به عنوان یکی از عناصر متضاد چهارگانه تشکیل دهنده جهان مادی در اساطیر، بر مبنای ضدیت جوهری و وحدت نهایی میان این عناصر، صاحب نقشهایی شده است که در اساطیر جهان و از جمله شاهنامه فردوسی عمومیت دارد. نقشهای نمادین اسطوره آب را در اساطیر می توان در سه بخش اصلی تقسیم بندی کرد: 1- اسطوره آب در فرهنگهای متفاوت بشری، نمادی از آغاز مرحله آفرینش مادی و حرکت چرخه زندگی در ساختار کیهانی بوده است. این نقش در خلق اولیه جهان از آب و پایان نمادین حیات در آن، جلوه گر شده است. 2- اسطوره آب مظهر جاودانگی و تداوم حیات مادی است. این نقش در اسطوره آب حیات و آب درمان بخش، نمادینه شده است.

ادامه نوشته

کهن الگوی آتش

واژه آتش در اوستا، آتر (  Atar) و در پهلوی آتور و در پارسی آذر، آدر و در لهجه های مختلف آديش، آتیش و تش آمده است. ريشۀ اين کلمه در سنسکريت ادری (Adri  ) به معنی شعله است و صفت خدای آتش که آگنی (Agni  ) نامیده می شود، نیز به کار رفته است. اين عنصر که از میان عناصر چهارگانه  ( آب، خاک ، باد و آتش )  از همه لطیف تر و سودمندتر است، از ديرباز مورد توجه اقوام و ملل بوده و در غالب اديان آريايی دارای اعتبار و اهمیت خاص بوده است . آتش از کهن الگوهاي طبیعی است و بر اساس عقاید باستانی، یکی از عناصر چهارگانه ي تشکیل دهنده ي جهان به شمار می رود و نیز در اساطیر ملل مختلف هم چون یونان و روم و هند و... مقدس و ایزدینه است و آن را مینوي و آسمانی می پنداشتند.

ادامه نوشته

کهن الگوی خدا

يونگ تصور خدا را يك كهن الگو ميداند، الگويي اصيل و بنيادين در روان انسان كه براي تأمين سلامت او بايد مورد توجه و اعتنا قرار گيرد و غفلت از آن به راحتي به انحرافات رواني مي انجامد. به عقيده ي يونگ، انسان دچار خودفريبي و سرگرداني است، وقتي گمان ميكند كه ديگر نيازي به خدا و دين ندارد.  يونگ حضور خداوند را در زندگي خود احساس مي كرد و خود را تحت قدرت و تقدير الهي مقهور مي دانست . « از ابتدا دست سرنوشت را لمس  مي كردم، گويي تقدير، تكليف زندگي مرا رقم زده است و بايد آن را انجام دهم. اين موضوع به من امنيتي دروني ميبخشيد و گرچه هرگز نتواستم آن را به خود ثابت كنم، خودش خود را به من ثابت كرد. "من" اين يقين را نداشتم "او" مرا وا مي داشت » .

ادامه نوشته

کهن الگوی پرنده

رابطه میان یک گیاه و پرنده به شکل کهن الگو در فرهنگ و هنر ایرانی جایگاه ویژه ای دارد. از دید نمادشناسان پرنده نماد ایزد آسمانی، نماد خوشبختی و نیز نماد نیک است. در اسطوره زرتشتی پرنده ای که شاه همه پرندگان است سیمرغ توصیف شده که بر درخت زندگی یگانه ای که در میانه زمین قرار گرفته می نشیند و با نشستن آن شاخه های درخت شکسته و تخم همه گیاهان بر زمین می ریزد و گیاهان مختلف بر زمین می رویند. این اسطوره، کهن الگوی هم نشینی گیاه و پرنده را در باورهای ایرانی نشان می دهد.  در داستان های ایرانی پرنده نماد روح نیز هست.

ادامه نوشته

کهن الگوی قهرمان

در اسطوره، حماسه و افسانه هاي ملل، قهرمان چهره اي شناخته شده و مشهور است که یا خود خداست، یا برکردة خدایان است و در مواردي نیز حاصل آمیزش یکی از ایزدان و ایزدبانوان یا شاه و ملکه اي خاص به شمار می رود. بدیهی است که شخصیتی اینچنین که در حوزة عملکرد اسطوره، قهرمان نام دارد، با ویژگی هایی خاص و در موقعیتی منحصر به فرد، تولدي اغلب اسطوره اي دارد و بار سنگینی از نمادهاي اساطیري و کهن نمونه اي را به دوش می کشد. بدین ترتیب تعداد زیادي از شخصیت هاي اسطورهاي یا قهرمانان اساطیري، با الگوهاي تکرارشوندة تولد به دنیا می آیند. با نگاهی به این الگوها و بررسی موقعیتهاي سمبلیک و مشترك میان آنها میتوان به این نتیجۀ کلی رسید که همواره یک خدا و الهه، شاه و ملکه و یا والدینی با سطح برتري از نظر نژاد و موقعیت اجتماعی، براي به دنیا آوردن کودکی انتخاب می شوند که در جهت تبیین اهداف اسطوره، تولدي از پیش تعیینشده و الگومند دارد. در این راستا یک

ادامه نوشته

کهن الگوی ماه

اسطورة ماه در اساطیر ملل مختلف، گاه ایزد است و گاه الهه؛ گاه مؤنث است و گاه مذکر و در بسیاری از موارد توأمان دارای ویژگیهای زنانه و حاوی خصلت های مردانه میباشد و از این رو، برای دریافت و توضیح اتحاد اضداد، بستر مناسبی است. در فرهنگ هندوایرانی، گاو تصویری از ایزدماه است، همین تصور در اوستا هم باقی مانده که ماه از وجود بهمن ساخته شده و زادة " گوشوروان " و از ماه پدید آمده است. رابطة اعتقادی میان ماه و گاو در اکثر فرهنگ های کهن قابل ردیابی است. در داستان ماه پیشانی چندین جنبه از باور به گاو و ماه دیده می شود . در آیین زرتشتی ماه پاسدار ستوران و حامل نژاد آنان است، تخمة گاو نخستین به ماه انتقال یافته است. در آیین زرتشتی نیز همانند اساطیر ودائی ارواح پاک در گام نخست

ادامه نوشته

کهن الگوی آفتاب یا خورشید یا نور

يونگ به كهن الگوي چرخ يا خورشيد زماني پي برد كه رؤياي مرد سياهپوستي در جنوب آمريكا را كه درباره ي مردي روي يك چرخ مصلوب شده بود، تفسير كرد . تحليل يونگ از آن رؤيا چنين بود كه تصوير رويا يك كهن الگو است زيرا تصليب روي چرخ ، يك الگوي اسطوره اي است كه اين همان چرخ خورشيد باستاني است و تصليب نوعي قرباني به پيشگاه خدا- خورشيد است تا خشم او فرو نشيند . در اديان و زمان هاي گوناگون خورشيد همواره مورد پرستش بوده است. هر جا كه از دولت شاهان و پهلوانان و امپراتوري ها، تاريخ پيش مي رود، خورشيد غلبه دارد. نقش شاه در انباشت و بخشش يا اعطاي زندگي چه در مقياس كيهاني و چه در مرتبة اجتماع مبين اين پيوند عناصر خورشيدي با عناصر نباتي است. در مصر، خورشيد همواره راهنماي روان هاي طبقه ي ممتاز باقي ماند و در مذهب مصريان نقشي غالب داشت . رقابتي ميان ازيريس ، رع ، خداي خورشيد و خداي اموات فراعنه وجود داشت .

ادامه نوشته

کهن الگوی آنیما و آنیموس

يونگ معتقد است همه انسان ها از نظر روانشناسي دوجنسيتي اند يعني در سطح ناهشيار روان،هم از جنبه زنانه و هم مردانه برخوردار هستند. آنيما يا عنصر مادينه، جنب هي زنانه مرد است و آنيمو س يا عنصر مردانه و عنصر نرينه، جنبه ي مردانه روان زن است. به عقيده ي يونگ زماني انساني به كمال انسانيت خود مي رسد كه آنيما يا عنصر مادينه و آنيموس يا عنصر نرينه در او به وحدت و يگانگي كامل برسند. آنیما یا زن درون مرد (مادینه روان ) جنبه زنانه ی حاضر در ناخودآگاه جمعی مردان و آنیموس یا مرد درون زن (نرینه ی روان ) جنبه مردانه ی حاضر در ناخودآگاه جمعی زنان است . در این قسمت ما در می یابیم : چرا برخی از افراد روابط خارج از ازدواج دارند ؟چرا مردها بیشتر از زنها خیانت می کنند ؟ چرا بعضی از ازدواجها به طلاق ختم می شود ؟چرا مردها به مادرانشان و زنها به پدرانشان وابسته اند ؟

ادامه نوشته

کهن الگوی سایه

سایه یکی از کهن الگوهای مطرح در روانشناسی تحلیلی یونگ است. سایه نیمۀ تاریک وجود ماست. نیمه ای که معمولاً آن را پنهان می کنیم. ازدیدگاه یونگ سایه، نزدیکترین چهره به خودآگاهی است و اولین جزء شخصیتی ای است که در تحلیل ضمیر ناخودآگاه، خود را ظاهر می کند. یونگ می گوید که سایه، نزدیکترین چهره به خودآگاهی است و اولین جزء شخصیتی نیز هست که در تحلیل ضمیر ناخودآگاه خود را ظاهر می کند . او واژة سایه را به این دلیل به کار میبرد که این نیمۀ شخصیت ما همیشه با ما است و همواره در نظر ما بخش تاریک و ناخواستۀ ماهیت روانی ما محسوب می شود . سایه به منزلۀ نقطۀ مقابل فضائل ، به شمار می رود ( یعنی رذایل ) ؛ به عبارت دیگر بخشی از وجود ماست که منکر آن هستیم .

ادامه نوشته

کهن الگوی یونگ

يونگ پس از سال ها تحقيق به اين نتيجه رسيد كه از نمادهاي بسياري که جمع مي شوند فقط چند نماد جهانی كه خارج از دايرة زمان و مكان، در ضمير ناخودآ گاه جمعي انسان تكرار مي شوند؛ او اين نمادها را « كهن الگو » ناميد. یونگ ایدۀ کهن الگو یا سرنمون را از " قدیس آگوستن " وام گرفته است، « آنجا که از اندیشه های اصلی سخن می گوید اندیشه هایی، که به خودی خود پدید نیامده بلکه در فهم الهی مستتر است » . منشاء و ریشۀ اصطلاح کهن الگو را در دو نقطه میتوان جست و جو کرد. یکی مکتب مردم شناسی دانشگاه کمبریج، و دیگر در حوزۀ روانشناسی یونگ.

ادامه نوشته

نظریه زبان الگوی کریستوفر الکساندر

کریستوفر الکساندر ( Christopher Alexander ) در سال ۱۹۳۶ در وین متولد شد و در آکسفورد و چیستر انگلستان بار آمد. در دانشگاه کمبریج انگلستان در دو رشته معماری و ریاضیات در مقطع کارشناسی تحصیل کرد و سپس به آمریکا رفت و موفق به اخذ درجه دکترای معماری از دانشگاه هاروارد شد. الکساندر از سال ۱۹۶۳ تاکنون استاد دانشگاه کالیفرنیا در برکلی و رئیس مرکز ساختار محیطی بوده‌است. در سال ۱۹۸۰ به عضویت فرهنگستان سلطنتی سوئد، و در سال ۱۹۹۶ به عضویت فرهنگستان هنرها و علوم کالیفرنیا برگزیده شد. وی عضود هیئت امنای موسسه معماری پرنس ویلز نیز هست. الکساندر جزو نظریه‌پردازان بزرگ معاصر معماری و شهرسازی محسوب می‌شود.

ادامه نوشته

تاثیر کهن الگوها در بازاریابی و برندینگ

كهن الگوها، الگوهاي ناخودآگـاهي از افكارند كه در ذهن هر كس وجود دارند. اين الگوها به دليـل معـاني خـاص خـود، واكـنش هـاي قدرتمندي ايجاد مي كنند . نسبت كهن الگوها به ذهن، مانند نسـبت غريـزه بـه بدن است. همانطور كه غرايز مشترك هر گونه موجودي را مي تـوان از مشـاهدة شـباهت هـاي موجود در رفتارهاي زيستي آنها درك كرد، وجود كهن الگوها را مي توان از شباهت در پديده هـاي روانشناختي آنها دريافت. به طور دقيق مشخص نيست كه آيا كهـن الگوهـا حاصـل تجربـه هـاي بي شماري هستند كه ذهن در فرايند تكاملي خود در طول تاريخ به دست آورده يا كيفيتي هسـتند كه به شيوة وراثتي از نسلي به نسل ديگر منتقل شده اند. اگرچه به ظاهر خود يونـگ بيشـتر بـه فرضية دوم باور داشته است . امروزه باور بر اين است كه اغلـب مدل هاي ذهني از طريق يادگيري كسب مي شوند. اغلب پژوهشگران معاصر كه به مطالعة مفهوم كهن الگوها پرداخته اند، تصريح كرده اند كه فرهنگ، عامل انتقال مدل هاي كهن

ادامه نوشته

روان‌ شناسی تکاملی داستان‌ های عاشقانه

رمان‌های عاشقانه علی‌رغم طراحی جلد‌های مسخره‌ای که دارند، به طرز باورناپذیری محبوب اند. منظور از این رمان‌ها تمامی کتاب‌هایی هستند که در آن‌ها یک رابطه‌ی عاشقانه داستان را پیش می‌برد. از سال ۲۰۰۷  یک میلیارد و سیصد میلیون دلار فروش داشته‌اند در حالی که سایر ژانر‌ها حتا به رقم یک میلیارد هم 

ادامه نوشته

پیش نمون یونگ در ادبیات

كهن الگو سرشـناس تـرين اصـطلاح در مكتـب يونگ است. شايد بتوان گفت كهن الگـو مبـين آن جنبه اي از روانشناسي يونگي است كه بيشتر از هر جنبة ديگري وارد مجموعه مفـاهيم نظـري دوره و زمانة ما شده است. يونگ در توصـيف كهـن الگـو چنين مينويسـد : «محتـوايي ناخود آگـاه كـه از راه خودآگاهانــه شــدن و نيــز از راه 

ادامه نوشته

کهن الگوی دینی ماندالا

ماندالا از زبان سانسکریت گرفته شده و به معنی دایره است. جدولی است هندسی مورد استفاده در ادیان بودا و هندو که به عنوان نمادی برای جهان هستی به کار می رود. اصل ماندالا از دین هندو است ولی در آیین بودا هم کاربرد زیادی پیدا کرده است.

ماندالا که به معنی دایره و یا نقطه‌ی مرکز در زبان هندی است درگذشته برای طراحی مکان‌های مقدس در 

ادامه نوشته

نظریه یونگ درباره ماندالا

روانشناس سوئیسی ،کارل یونگ در فعالیت های درمانی خود متوجه شده بود که ماندالاها تاثیر جادویی دارند ،آشفتگی های روان را کاهش داده و در آن نظم ایجاد می کنند و اغلب تاثیراتی روی افراد می گذارند که بعدها مشخص می شود.

ماندالاها به این دلیل نتیجه بخش هستند که به ذهن ناهشیار آزادی می دهند و به این ترتیب آنچه را که به زیر 

ادامه نوشته

نقد و بررسي نظريه كهن الگوها در حوزه دين

مطالعات و تحقيقات يونگ، به ابعاد مادي و فعلي وجود انسان محدود نمي شود، بلكه فراتر از مرزهاي ناهشياري، در اعماق اعصار كهن به جستجو پرداخته است. از نظر روش تحقيق، آميزهاي از روش تجربي باليني (مطالعه موردي)، روان تحليلگري (يا به تعبير يونگ، روان شناسي تحليلي)، پديدارشناسي و مطالعه اساطير 

ادامه نوشته

مفهوم كهن الگو

واژه ي كهن الگو در زبان فارسي به صورت كهن نمونه، نمونه ازلي، سرنمون، صور ازلي، صور نوعي و ... به كار رفته است، اما در مكتب يونگ همان تجارب و معلوماتي است كه از نياكان ما به ما رسيده و ناهشيار جمعي ما از آنها تشكيل يافته و در همه انسان ها مشترك است.

يونگ در تعريف كهن الگو آنها را افكار غريزي و مادرزادي و تمايل به رفتارهايي مي داند كه انسان ها بر طبق 

ادامه نوشته

زنانگی و مردانگی وجود ( آنیما و آنیموس ) در نظریه یونگ

زنانگی و مردانگی وجود ( آنیما و آنیموس ) (Anima & Animus)

بخش دیگری از روان انسان را نماد روان (یا عنصر مادینه در روان مردان و عنصر نرینه در روان زنان) تشکیل می‌دهد.     

عنصر مادینه در تجسم تمامی گرایش‌های روانی زنانه در روح مردان است. دسته‌ای از این گرایشات عبارتند از: احساسات، خلق و خوی‌های مبهم، کشف و شهودهای پیامبرگونه، حساسیت‌های دور از منطق، عشق‌های شخصی و ... . 

یکی از بهره‌های مهمی که عنصر مادینه در روان مردان دارد، همان بحث الهام

ادامه نوشته