بیشتر انتقادات وارد شده به کار فاولر بر دو حوزۀ روش شناختی و سوگیری مسیحی ـ غربی نظریۀ وی متمرکز است.
در زمینۀ روش شناختی میتوان به این نکته اشاره کرد که بیش از نیمی از مصاحبه شوندگان شرکت کننده در کار فاولر به جای گزینش از طریق نمونه گیری تصادفی، از طریق نمونه گیری در دسترس انتخاب شده بودند .
دامنۀ سنی شرکت کنندگان بین 3/5 تا 85 سال بود و بیشتر آنها ١٣ تا ٤٠ ساله
به نظر میرسد ایمان هم مثل بسیاری از جنبه های زندگی، الگویی قابل شناسایی و رشد یافتنی دارد. این الگوی آشکار را می توان برحسب واکنش ها و تفاسیر اخلاقی، شناختی و عاطفی رشد تعیین کرد . نظریۀ رشد ایمانی فاولر یکی از مهمترین مدلهای رشد معنوی ـ مذهبی است که در سی سال اخیر بیان شده است. این نظریه بر مربیان مذهبی، علاقه مندان به مذهب و روانشناسان رشد تأثیر گذاشته است. مدل مراحل رشد ایمانی فاولر، الهام بخش بیش از دویست پروژۀ تحقیقاتی بوده و جاذبۀ این نظریه و بحث ها در
1- پاسخ درست به سوالات
درک و فهم کودک نسبت به مسائل مذهبی بسیار محدود است و به همین علت او دائما در زمینه های گوناگون به سوال و پرسش می پردازد تا دامنه اطلاعات خود را وسیع تر سازد آن چه مهم است دادن پاسخ به سوالات است که باید درست و قانع کننده باشد موفقیت در این امر بسته به آن است که والدین و مربیان، خود اعتقادات
1. روش محبّت
یکی ازمهّم ترین، بادوام ترین روش درتربیت دینی به حساب می آید.نگرش مثبت فرزندان نسبت به مذهب ودین ریشه درمهرومحبّت والدین دارد.استفاده ازعواطف، محبّت، نیکوگویی والفت و مهربانی دراین زمینه تأثیر به سزایی دار
2. روش الگویی
چون پدران ومادران برای کودکان مقدّس هستند وازطرفی کودکان ازوالدین الگووسرمشق می گیرند، نیازاست
يکي از شرايط اساسي موفقيت در آموزش مفهوم خدا به کودکان و پرورش ديني آنها، آشنايي با فضاي روانشناختي حاکم بر کودک است. پدران و مادراني که قصد دارند کودک خود را با مفاهيم ديني و به ویژه با مفهوم خدا آشنا کنند و به نيازهاي فکري آنها در اين زمينه پاسخ دهند، لازم است ابتدا با برداشتهاي کودکان از
تربیت: تربیت از ریشه «ربو» و باب تفعیل است و در این ریشه معنای زیادت و فزونی می‌دهد و با توجه به ریشه آن، به معنی فراهم آوردن موجبات فزونی و پرورش است؛ از این‌رو به معنی تغذیه طفل به‌کار می‌رود.
علاوه بر این، تربیت به معنی «تهذیب» نیز استعمال شده که به معنی زدودن خصوصیات ناپسند اخلاقی است. گویا در این استعمال، نظر بر آن بوده است که تهذیب اخلاقی، مایه فزونی مقام و منزلت معنوی است و از این
در جهان معاصر اصول، مبانی و آموزههای پست‌مدرن در حال گسترش است. آن‌‌گونه که در عرصه‌‌های مختلفی چون سیاست، هنر، فلسفه، ادبیات و ازجمله تعلیم‌و‌تربیت مسائل تازه‌‌ای را به وجود آورده است. در عرصه تعلیم‌و‌تربیت، پست‌مدرن بیشتر به دنبال نقد تربیت مدرن و به چالش کشیدن آن است.
مكاتب مختلف فكري و فلسفي و همچنين ايدئولوژي‌ها و مذاهب گوناگون در طول تاريخ خصوصيات
یکی از مسئولیت‌های والدین در زندگی، پرورش‌های روحانی و ایمان کودکان است. در نظر اسلام ادب و تربیت فرزندان از تأمین نیازهای جسمانی آنان ارزنده‌تر است. امام علی (ع) می‌فرمود: ما نحل والد ولداً نحلاً افضل من ادب حسن (نوری ، 1408 ، ج 2 ، ص 625). بخشش و تفضل هیچ پدری به فرزندانش بهتر از عطیۀ ادب و تربیت پسندیده نیست. و نیز می‌فرمود: لامیراث کالادب(محمدی ری شهری ، 1363
اگر بپذیریم که تربیت دین، متضمن رعایت ساسله مراتب، قوانین و مراحلی است که بر اساس ویژگی‌های سنی و روانی مخاطب انجام می‌گیرد، باید در این زمینه نیز به پی‌ریزی مراحل مشخص در جریان برنامه‌ریزی آموزشی و تربیتی در مدارس اقدام کرد.
بارها از فیلسوفان و مربیان بزرگ، در تبیین مراحل تربیت و معرفی الگوهای آموزشی و اجرایی،
1- توجه نداشتن به تناسب مفاهیم آموزشی و تربیتی با مراحل تحول روانی و پایه‌های تحصیلی به شکلی که امر آموزش دینی در این میان یا به صورت تکراری انجام شده که دلزدگی مخاطبان را باعث گردیده و یا بیان آنها به صورت در هم و یا بدون پیوند با مطالب قبلی موجب اختلال در فرایند یادگیری شده است.
2- عدم عنایت برنامه‌ریزان و مولفان کتاب‌های درسی به اصول روان‌شناختی در هنگام تالیف کتاب‌های دینی که
ارزیابی‌های زیر ناظر به موارد مهم و مشترک بین تمام نظریه‌ها یا اکثر آنهاست. این موارد مشترک سبب شده که ما مجموعه‌ای از نظریه‌ها را تحت عنوان «رویکردشناختی رشد دینی» قرار دهیم. برای نمونه تفکر سحری یا جادویی به‌عنوان مرحلة اول در تمام نظریه‌ها ذکر می‌شود و ویژگی تفکر سحری به‌منزلة معیار طلایی در تمایز
تحقیق در زمینة رشد دینی و مراحل آن در قلمرو مطالعات دینی و عرفانی، پیشینه‌ای قوی دارد. در تمدن اسلامی گزاره‌هایی در قرآن و روایات به‌طورصریح یا ضمنی به این موضوع اشاره می‌کند. افزون بر این، بسیاری از مفسران و عارفان بر پایة تجربه‌های سلوکی و پشتوانة گزاره‌های دینی، نظریه‌هایی را دربارة منازل و مراحل رشد دینی ارائه کرده‌اند.
رویکردشناختی رشد دینی، رویکردی است که بر رشد درک مفاهیم دینی و روش تفکر دربارة آموزههای دینی در
انسان در هر راهی که قدم می گذارد ابتدا باید هدف خود را پیمودن این راه مشخص کند تا با در نظرگرفتن هدف ، بتواند مسیر صحیح خود را انتخاب نماید. مهمترین راهی که انسان در پیش روی دارد ، راه زندگی دنیوی است. برای پیمودن صحیح و سعادتمندانه ی جاده ی زندگی باید ابتدا هدف از زندگی را دریابیم تا بعد بتوانیم مسیر صحیحی که ما را به آن هوف می رساند انتخاب کنیم. پرواضح است که هدف از زندگی ، رسیدن به لقای
بر اساس یافته های گلدمن ، تفکر دینی، همکان گونه ها و روش هایی را به کار می گیرد که در سایر زمینه های تفکر به کار می رود. این مساله عقیده ارتباط نزدیک تفکر منطقی و دینی را تایید می کند . از آنجا که در رشد دینی کودک نوعی بهم پیوستگی میان عقل و احساس یا علم و ایمان وجود دارد ، او تنها متناسب با سیر
در زمینه ی تفکر دینی باید به تفاوتهای فردی کودکان نیز توجه کرد. این تفاوتها بر دو گونه اند:
نخست- تفاوت در سرعت که برخی کودکان در مقایسه با همسالانشان از حدود سنی موردنظر جلوتر و برخی عقب ترند. در این زمینه باید توجه کرد که سن عقلی هر کودک ، موقعیت وی را در سیر تفکر دینی مشخص می کند و کودک هرچه از نظر هوشی از موقعیت بالاتری برخوردار باشد ، توقع ما نیز از او در زمینه ی درک مسایل
محققی که پیش از گلدمن به وضوح دوره های مختلف رشد دینی را روشن نموده است، هارمز می باشد. وی از آنجا که احساس می کرد، محتوای عقلانی دین در تجربه ی دینی دخالت کمی داشته باشد ، یک سری روش های غیر کلامی را جهت بررسی دین از دیدگاه کودکان بررسی نموده است.
وی تعداد زیادی از کودکان 3 ساله تا نوجوان تازه بالغ را انتخاب کرد و از آنها خواست خدا یا برترین موجودی را که
پیاژه در سال 1929 تحقیقی را در زمینه ی «چگونگی تفکر کودکان درباره ی دنیای طبیعت» انجام داد. به دنبال آن در سال 1930 تحقیقی را صورت داد که در آن کارکرد مساله «جاندارپنداری» در رشد دینی کودکان مطرح گردید.
او در تحقیق نخست ، نقش «ساخته پنداری» را در زندگی کودکان مورد آزمایش قرار می دهد و از آن به نام
دستاوردهاي روانشناختي مكتب شناخت‌گرا در ارتباطات انساني و ديدگاه‌هاي فرهنگي، به‌ويژه نظريه دريافت در ارتباطات جمعي، چند وظيفة اساسي در تعليم و تربيت ديني كودكان و نوجوانان را به دست مي‌دهد كه توجه به آنها مي‌تواند برخي از گره‌هاي مشكلات موجود در برنامه‌هاي ديني را بگشايد:
نخستين وظيفة اساسي كه در تعليم و تربيت ديني بايد مد نظر قرار داد، شناخت نشانه‌ها و زبان دين
مي‌توان تعليم و تربيت ديني كودكان را به دو دورة كلي تقسيم كرد:
1. خردسالان 5 تا 9 سال: اگر پايان شش‌سالگي را سن ورود به دبستان بدانيم، اين دوره سال‌هاي اول، دوم و سوم دبستان را دربردارد. به‌‌طوركلي، مي‌توان اين دوره را دوره مذهب خيال پردازي شده ناميد.
درك عقلي خردسالان بسيار محدود است و «احساس» و «خيال»، روش‌هاي آنها در تحقيق و بررسي
در اين بخش به‌طور‌خاص به برداشتهاي كودكان از برخي مفاهيم ديني مي‌پردازيم؛ زيرا اگر بخواهيم تعليم و تربيت ديني مناسبي را برنامه‌ريزي كنيم، ناچاريم در دنياي كودكانة دانش‌آموز گام نهاده و از ديد او به دين و معارف آن بنگريم. تصورات كودك از مفاهيم ديني چنان خام و محدود است كه معلم بدون شناخت آنها نه‌تنها در تعليم و تربيت خود موفق نخواهد بود، بلكه به‌جاي تعديل تدريجي آنها، به
گلدمن (1964) گسترده‌ترین تحقیق را از جهت تنوع موضوعات در زمینة مراحل درک مفاهیم تفکر دینی انجام داده است. کار وی که نقطة عطفی در تحقیقاتی از این نوع به‌شمار می‌رود، شامل موارد ذیل می‌شود: مراحل تفکر کودکان دربارة داستان‌های انجیل، مراحل فهم کودکان از کتاب انجیل، مراحل فهم کودکان از تصور خدا، رؤیت خدا، حضور خدا، سخن گفتن خدا، قدرت خدا و چگونگی دخالت خدا در امور
اتفاق نظر کامل در مورد مراحل مختلف رشد معنوی موجود نیست. با این حال، به نظر ميرسد که در کودک نیز مانند افراد بالغ، رشد معنویت در دو جهت عمودی ارتباط (با خداوند) و افقي (ارتباط با خود، دیگران و پیرامون) از ابتدای شروع ارتباط با والدین صورت ميگیرد.
برخي معتقدند که در رشد معنویت سه دوره وجود دارد (اوبرین ، 2008) :
1ـ دوره اولیه کودکي : هنگامي که کودک به طور ساده خوب و بد را با توجه به تشویق و تنبیه قبول مي
روش جديدي است كه براي آموزش ارزش‌ها ارائه می گردد كه از سه مرحله اصلي تشكيل شده است :
مرحله قبل ازآموزش يا «آمادگي وآگاهي»: دراين مرحله، مربي بايستي ذهن متربي را از عوامل نادرست پاك نموده و زمينه و آمادگي لازم را براي آموزش مناسب ارزش‌ها فراهـم سازد. اين مرحله نيـز
آموزش و پرورش در دوره‌ی پیش از دبستان، از دیرباز در کشور ما به عنوان مرحله‌ای از آموزش مطرح بوده است. یعنی از همان زمانی که برنامه‌ریزی در امر تعلیم و تربیت کودکان در دوره‌ی دبستان به طور جدی مورد توجه قرار گرفت، مسئله‌ی تعلیم و تربیت کودکان در سال‌های اولیه‌ی پیش از دبستان نیز، که باید آن را سال‌های
٭ خدا : کودک خدا را مادی و دارای دست و پا و رفتارها و احساسات انسانی تلقی می کند. تصور او از خدا آمیختهای از تخیل و تجسم است.
برای آموزش مفهوم خدا به کودک باید بیشتر گفت و گو ها درباره زیبایی، مهربانی و دوست داشتنی بودن او
اهمیت و ضرورت تربیت دینی و اخلاقی کودکان
١ــ تنها راه سعادتمند شدن انسانها، ایمان آوردن به خداوند از طریق هدایت پیامبران است.
2- دوره کودکی، مهمترین بخش از حیات آدمی و مقدمه بزرگسالی ست.
...
در بررسی تاریخ آموزش و پرورش مسیحی،چهار دورهء متمایز را میتوان تشخیص داد.دورهء اول با ظهور حضرت مسیح(ع)آغاز می‌شود و تا اواسـط سـدهء چهارم پس از میلاد ادامه می‌یابد.
دورهء دوم،از اوایل قرن چهارم با فعالیتهای تئولوژیک سنت اگوستین و رواج صومعه‌ها شروع شده و تا قرن دوازدهم به طول می‌انجامد.دورهء سوم از قرن دوازدهم با پیـدایش سـنت تـوماس و رواج فلسفهء
عوامل مؤثر در تربیت
این عوامل به دو دسته کلی؛ عوامل انسانی و غیر انسانی تقسیم می شوند.
منظور از عوامل غیر انسانی؛ عوامل جغرافیایی، طبیعی و غیره می باشد.
عوامل انسانی مؤثر در تربیت عبارتند از:
1- اصول نسبي هستند ، نه مطلق : اصول مطلق ، اصولي هستند که در همه شرايط و مکانها قابل استفاده مي باشند. اصول آموزش پرورش، مطلق نيستند ، يعني در همه شرايط ، زمانها و مکانها مصداق ندارندد ، مانند اصل آزادي و اصل فعاليت نسبي. بنابراين، مقطع سني و تحصيلي و شرايط و موقعيتهاي دانش آموزان ،
اهمیت تربیت و اخلاق و تربیت اخلاقی از منظر ابن سینا
شاخص ممیز تئوری بوعلی سینا در تعلیم و تربیت ورود مستقل و مستقیم وی در مباحث تعلیم و تربیت است بدون این که تعلیم و تربیت را به صورت هضم شده در اخلاق و سیاست بنگرد. با تدوین رساله تدابیر المنازل، علاوه بر آنچه در کتاب های شفا، قانون و اشارات در این باره بیان کرده است، وارد جزئیات مسایل تربیتی شده
معنای تربیت
به مفهوم عام آن، شامل جنبه های گوناگون جسمانی، روانی، عاطفی، عقلانی، اجتماعی، اخلاقی و دینی است و هر یک از این ابعاد به لحاظ روان شناختی و تربیتی در زندگی انسان اهمیت فراوان دارد. آنچه در دوره نخست زندگی توجه بدان لازم است پرورش و رشد هماهنگ و منظم ابعاد وجودی کودک است؛ به گونه ای که
خواجه نصیرالدین طوسی در ضمن پرداختن به حکمت و علوم طبیعی، در کتاب اخلاق ناصری به سیاست مدن و تدبیر منزل توجه خاصی داشته و در اثنای مباحث خود به نظام ارزشی حاکم بر فرایند تعلیم و تربیت انسانی، توجه ویژه ای کرده است. کتاب اخلاق ناصری اثر خواجه نصیرالدین طوسی یکی از مهمترین آثاری است که به مباحث اخلاقی، تدبیر منزل و سیاست مدن می پردازد و در لابه لای این مباحث نکات ارزشمندی درباره نظام
تربیت از منظر علامه طباطبایی
علامه طباطبایی نظرات دقیق و عمیقی درباره تربیت اخلاقی دارد. ایشان تربیت صالح را دارای دو بال علم نافع و عمل صالح می داند و معتقد است که اول باید به اعمال صالح و اخلاق فاضله عالم شد و بعد به آن ها عمل کرد تا به تدریج تزکیه حاصل شود. یعنی ابتدا باید مطلب فهمیده شود و سپس مطلب فهمیده شده از طریق
ابوعلـي سـينا حسـين بن عبداالله (۳۷۰-۴۲۸ ق/ ۹۸۰-۱۰۳۷ م ) فيلسوف و پزشك نامدار جهان اسلام در بخارا زاده شـد و پـس از آموختن قرآن و ادب عربي، مقدمات علوم اوائل را نزد برخي از معلمان زادگاه خود چون ناتلي فـرا رفـت . ابـن سـينا دانش خود را در فلسفه و منطق با مطالعه فزوني بخشيد و در دانش پزشكي در اندك
هر آنچه از روانشناسی می خواهید را در این وبلاگ بجویید .