نظریه نوپیاژه ای رشد گریم هالفورد

گریم اس. هالفورد (Graham S. Halford) یکی از روانشناسان و پژوهشگران برجسته در زمینه روانشناسی شناختی و توسعه کودک است. او به ویژه به دلیل کارهایش در رابطه با نظریه‌های شناختی و نظریه‌های مرتبط با ژان پیاژه (Jean Piaget) شناخته شده است. هالفورد از نظریه‌های پیاژه به عنوان پایه‌ای برای تحقیقات خود استفاده کرده و بر روی توسعه شناختی در کودکان تمرکز دارد. هالفورد مقالات و کتاب‌های متعددی در زمینه روانشناسی شناختی و توسعه کودک منتشر کرده است که به توسعه نظریه‌ها و مدل‌های شناختی کمک کرده‌اند. او در جامعه علمی به عنوان یک محقق معتبر شناخته می‌شود و کارهای او تأثیر بسزایی بر درک ما از توسعه شناختی و یادگیری در کودکان داشته است.

ادامه نوشته

نظریه های روانشناسی باورهای غیر منطقی

باورهای غیرعقلانی و تحریف های شناختی در روان شناسی، اصطلاحی است که از نظریه دو روان درمانگر آمریکایی به نام های " آلبرت الیس " و " آرون بک " گرفته شده استکه اشاره به اختلال تفکر افراد در درک واقعیات دارد. هدف اساسی روان درمانی، تغییر نوع تفکرات بیماران روانی درباره خودشان و مردم و زندگی و مشکلاتی است که قبلاً از مقابله با آن ها عاجز بوده اند و همین موجب اضطراب و اختلالات روانی شان می شده است. بک و الیس بر نقش فرایند تفکر آشفته در ایجاد رفتارهای ناسازگارانه تاکید دارند به عقیده بک، ویژگی فراگیر تعدادی از اختلال های روانی وجود افکار خودکار است عقاید بسیار محکمی که فرد حتی نمی داند آن ها به احساس های ناخشنودی و دلسردی منجر می شوند این افکار به صورت خود انگیخته پدیدار می شوند و نادیده گرفتن آن ها دشوار است افکار خودکار حاصل نگرش های کژ کار هستند یعنی قواعد یا ارزش های شخصی که افراد به آن ها اعتقاد دارند و در سازگارهای مناسب اختلال ایجاد می کنند.

ادامه نوشته

مبانی نظری تمرکز

در عصر حاضر با وجود تکنولوژی و گوشی‌های هوشمند با قابلیت‌های جذاب و رسانه‌های اجتماعی که ارتباطات را بسیار تسهیل کرده‌اند افزایش تمرکز بر روی کارها و درس خواندن سخت‌تر شده است. ممکن است بارها قصد کرده باشید کتاب بخوانید یا کاری انجام دهید اما در حین آن، سری به اینستاگرام و واتساپ خود زده باشید. مدتی بعد به ساعت نگاه می‌کنید و می‌بینید یک ساعت گذشته و چیزی نخوانده‌اید یا کاری از پیش نبرده‌اید .

ادامه نوشته

تفکر قالبی و شخصیت توسعه یافته

تفکر قالبی ( stereotype ) از جمله مباحث مشترک جامعه‌شناسی و روانشناسی است و دلالت بر نظرات از پیش تعیین شده درباره شیوه های رفتاری افراد و گروه ها دارد. تفکر قالبی سبب می شود درباره یک فرد با یک شغل خاص، انتظار یک رفتار مشخص و از پیش تعیین شده داشته باشیم. انتظارات ما از آن فرد در چارچوب معینی قرار دارد و هرگونه رفتار خارج از آن چارچوب سبب می شود درباره او قضاوت منفی داشته باشیم. حتی اگر آن رفتارها برخلاف عقل و اخلاق نبوده باشد، او را متهم می کنیم. در اغلب موارد پشت سر او بدگویی خواهیم کرد.

ادامه نوشته

تفکر قالبی یا تفکر کلیشه ای یا استریوتایپ و نظریه های مربوطه

اصطلاح " تفکر قالبی " را نخستین بار والتر لیپمن در کتاب خود با عنوان افکار عمومی مطرح کرد. هدف لیپمن این بود که رسانه های همگانی چگونه ایماژهایی ثابت و تنگ نظرانه درباره اشخاص، یا تصورات قالبی درخصوص موضوعاتی خاص، ایجاد می کنند. تفکر قالبی یا تفکر کلیشه ای ( stereotype ) به یک نظر از پیش تشکیل‌شده در ذهن جمعی گروه‌هایی از جامعه اشاره دارد، که مانع قضاوت و شناخت منطقی افراد نسبت به دیگران شده و ویژگی‌های خاصی را به تمام اعضای یک گروه دیگر یا مجموعه‌ای متفاوت نسبت می‌دهد. این امر سبب می‌گردد افراد برپایهٔ اطلاعاتی ناچیز و تصورهای کلیشه‌ای خود که غالباً برگرفته از جامعه یا رسانه‌ها است، بدون آنکه شناخت کافی از دیگران داشته‌باشند، نسبت به آن‌ها قضاوت کنند.

ادامه نوشته

نظریه های تفکر مراقبتی

مراقبت یکی از ابعاد تفکر در برنامه درسی فلسفه برای کودکان تهیه شده توسط متیو لیپمن است. لیپمن مراقبت را تاکید روی چیزی می داند که به آن احترام می گذاریم و قدر و ارزش آن را می دانیم . از نظر او مراقبت دو معنا را در برمی گیرد یکی داشتن دغدغه نسبت به موضوع تفکر و دیگری دغدغه نسبت به شیوه تفکر. لیپمن برای اضافه کردن تفکر مراقبتی به ابعاد آموزش تفکر دو دلیل می آورد: نخست اینکه مراقبت به عنوان یک عمل شناختی اعتبار زیادی دارد؛ دوم اینکه بدون مراقبت تفکر یک عنصر ارزشی را ازدست می‌دهد و رویکرد تفکر نسبت به موضوعش بی تفاوتی و بی اعتنایی می شود.

ادامه نوشته

نظریه ادراک کایران ایگان

کایران ایگان ( Kieran Egan ) متولد 1942 در ایرلند ، یک فیلسوف آموزشی معاصر و دانشجوی کلاسیک ، انسان شناسی ، روانشناسی شناختی و تاریخ فرهنگی . وی درباره مسائل مربوط به آموزش و رشد کودک ، با تأکید بر استفاده از تخیل و مراحل فکری ( اگان آنها را درک می نامد ) نوشت که در طی رشد فکری شخص اتفاق می افتد. او کار معلمان ژان پیاژه و مترقی مترقی ، به ویژه هربرت اسپنسر و جان دیویی را زیر سال برده است. وی در حال حاضر در دانشگاه سایمون فریزر کار می کند . مهمترین کار وی کتاب 1997 ذهن تحصیل کرده ( ذهن فرهیخته ، The Educated Mind ) است .

ادامه نوشته

نظریه استدلال والدین کارولین مور نیوبرگر

کارولین مور نیوبرگر ( Carolyn Moore Newberger ) ، متولد 11 مارس 1941 در میلواکی آمریکا ، روانشناس بالینی و رشدی آمریکایی ، دارای مجوز روانشناس بالینی در ماساچوست آمریکاست . وی دریافت کننده جایزه بشردوستانه انجمن روانشناسی ماساچوست در 1988 می باشد . او هیئت مدیره والدین گمنام ماساچوست ، عضو انجمن تحقیقات در رشد کودک و انجمن روانشناسی آمریکا است . کارولین مور نیوبرگر دختر جوزف ای و مری مور می باشد که در 1963 لیسانس خود را از کالج سارا لارنس ، کارشناسی ارشد آموزش را در 1972 از دانشگاه هاروارد و دکترای آموزش را در 1977 از دانشگاه هاروارد دریافت کرد .

ادامه نوشته

نظریه های روانشناسی دانیل الکونین

دانیل بوریسوویچ ال-کونین، ( Daniil Borissowitsch ElkOOGLE Tonin ) متولد ۱۶ فوریه ۱۹۰۴ در پولتاوا و متوفای ۴ اکتبر ۱۹۸۸ میلادی در مسکو ، روان‌شناس روس است که در دولت شوروی فعالیت می‌کرد و خود را مارکسیست می‌دانست. نظریات وی غالبا متاسی از پیاژه بود تا با نظریات مارکس درباره انسان در تضاد نباشد. او زندگی طولانی، شاد، همانطور که خودش گفت، و سخت زندگی کرد. افرادی مانند او (و دوستان و همکارانش)، دانیل گرانین در داستانی به همین نام را « گاومیش کوهان دار » نامیده است. این افراد برای تقریبا قرن ها تاریخ بسیار دشوار ما قدرت تفکر و عمل خلاق را حفظ کرده و چند برابر کرده است. این برای آنها گران تمام شد، اما آنها این کار را کردند. الکونین متولد روستای مالویه پرشچپینو در استان پولتاوا و برادر بزرگتر ویکتور الکونین (1910-1994) است . او پدر روانشناس بوریس الکونین ( متولد 1950 ) است .

ادامه نوشته

نظریه رشد فکری ویلیام پری

ویلیام جی. پری، جونیور ( William G. Perry ) (۱۹۱۳ – ۱۲ ژانویه ۱۹۹۸ ) یک روانشناس آموزشی معروف بود که رشد شناختی دانش آموزان را در طول سال های کالج مورد مطالعه قرار داد. او استاد آموزش در دانشکده تحصیلات تکمیلی هاروارد و بنیانگذار و مدیر قدیمی دفتر مشاوران مطالعاتی بود. زمانی که در هاروارد بود، نظریه خود را در مورد رشد فکری و شناختی دانشجویان در سنین کالج از طریق یک مطالعه 15 ساله در دهه 1950 و 1960 توسعه داد. او کار خود را در سال 1970 با عنوان اشکال رشد فکری و اخلاقی در سال های دانشگاه منتشر کرد . کار او در زمینه رشد دانش آموزان بسیار تأثیرگذار بود . پری نیز با آلستن هرد چیس، ایلیاد هومر را ترجمه کرده است . او در پاریس متولد شد و از دانشگاه هاروارد فارغ التحصیل شد . ویلیام پری (1913 - 1998) بود یک روانشناس و محقق در دانشکده تحصیلات تکمیلی هاروارد. به مدت 15 سال در دهه های 50 و 60، او رشد فکری دانش آموزان را که راه خود را از طریق چهار یا چند سال تحصیل در مقطع کارشناسی طی کردند، مطالعه کرد.

ادامه نوشته

نظریه های روانشناسی آلن بادلی

آلن دیوید بادلی ( .Baddeley, Alan D ) در ۲۳ مارس ۱۹۳۴ در شهر لیدز یورکشایر انگلستان متولد شد. او یک روانشناس انگلیسی است و از اساتید روانشناسی دانشگاه یورک می‌باشد. آلن بادلی در سال ۱۹۵۶ از دانشگاه کالج لندن فارغ‌التحصیل شد و سپس مدرک کارشناسی ارشد روانشناسی خود را از دانشگاه پرینستون دریافت کرد. آلن بادلی در سال ۱۹۶۲ مدرک دکترای خود را از دانشگاه کمبریج دریافت نمود و در سال ۱۹۹۹ دکترای افتخاری توسط دانشگاه اسکس به او اهدا شد. در سال ۲۰۰۰، آلن بادلی موفق به دریافت دکترای افتخاری علوم از دانشگاه پلیموت گردید.

ادامه نوشته

تفکر انتقادی

اسكريون (1996) تفكر انتقادي را فرايند منظم، هوشمندانه، فعالانه و ماهرانه در مفهوم‌سازي، كاربرد، تجزيه تحليل، تركيب و ارزشيابي اطلاعات جمع‌آوري شده يا پديد آمده از طريق مشاهده، تجربه، تفكر و استدلال مي‌داند. گلاسمن، كوف و اسپيرس (1984) تفكر انتقادي را توانايي تشخيص مسائل، ارزشيابي، حل مسئله، توانايي تشخيص و بكارگيري استدلال قياسي و استقرايي، تشخيص سفسطه در استدلال، توانايي استنتاج معقول از اطلاعات، دفاع از نتيجه‌گيري‌هاي معقول و توانايي تمايز ميان حقايق و باورها مي‌دانند.

ادامه نوشته

نظریه تفکر ناخودآگاه دایکسی‌‌هیوشن و نوردگرن

دایکسی هیوشن و نوردگرن (۲۰۰۶) نظریه تفکر ناخودآگاه را مطرح کردند. این نظریه زمینه‌ای را مشخص می‌سازد که در آن افراد باید دست‌کم پس از کمی تأخیر به شهود خود تکیه کنند تا اینکه با دقت و به طور منظم به مسائل و تصمیم‌گیری‌ها بپردازند. دایکسی‌‌هیوشن و همکارانش به ویژه دو رویکرد را متمایز ساختند که می‌توان آن‌ها را برای تصمیم‌گیری و کشف پیشنهادهای مبتکرانه به کار برد. رویکرد اول اینکه افراد می‌توانند آگاهانه، سنجیده، روش‌مندانه، منطقی و تحلیلی درباره مسئله‌ای بیندیشند. به طور مثال، آن‌ها می‌توانند دو متقاضی کار را به ترتیب صفات مختلف، مانند تجربه، توانایی، دانش، مهارت، علاقه، تجربه و طرز کار

ادامه نوشته

نظریه های روانشناسی تفکر

در بررسی تاریخی شیوه‌های تفکر، با سه شیوه رو به رو می‌شویم: کل گرایی اولیه: این شیوه تا رنسانس، روش غالب تفکر بود. این دوره را دوران حاکمیت فلسفه‌ها و وجود علامه‌ها (که از هر موضوعی، مقداری می‌دانستند) می‌شناسند. انسانها خیلی چیزها را می‌دیدند اما توجیهی برای آن نداشتند. در قرن شانزدهم همه رویدادهایی را که از شناخت آن عاجز بودند به خدا نسبت می‌دادند. یک اشکال عمده کل گرایی این بود که رشد نداشت. جزء گرایی: تفکر جزءگرا از زمان تمدنهای باستانی وجود داشته‌است و آنرا برخاسته از اندیشه فلاسفه یونان باستان می‌دانند. تفکر جزءگرا هر پدیده ای را ابتدا به اجزاء کوچکتر تقسیم 

ادامه نوشته

کارکرد و کنش های تفکر از منظر یونگ

فعالیت عقلانی منطقی که زنجیره ای از افکار را تولید می کند تفکر نامیده می شود . نوع تفکر ، بسته به نگرش اساسی فرد ، می تواند برون گرا یا درون گرا باشد . یونگ یکی از روانشناسان معروف در حوزه روانشناسی شخصیت است . قسمتی از نظریه یونگ در مورد دو نگرش درون گرایی و برون گرایی است . درون گرایی یا برون گرایی ، ترجیحی است که مشخص می کند یک فرد انرژی خودش را از کجا می گیرد . درون گراها خود محور هستند . یعنی درون گراها  بیشتر به خودشون متکی هستند و تلاش می کنند از تجربیات و آگاهی درون خودشون استفاده کنند . درون گرایی یعنی توجه ، علایق و دغدغه‌های فرد ، به احساسات و افکار و دنیای درونی او معطوف است .  

ادامه نوشته

نظریه های روانشناسی تفکر انتقادی

نظریۀ انتقادی ابتدا توسط نظریه پردازان اروپایی مانند هورکهایمر، آدورنو و هابرماس در موسسه تحقیقات اجتماعی در سال 1923 در دانشگاه فرانکفورت آلمان شکل گرفت. از آغاز تاکید بیشتر این موسسه بر زمینه های تاریخی و علمی بود تا فعالیت های سیاسی. به هنگام مدیریت ماکس هورکهایمر از سال 1930، موسسه بیشتر به روابط میان فلسفۀ اجتماعی و علم به ویژه به پژوهش های میان رشته ای متمرکز شد. با روی کار آمدن نازی ها در سال 1933، موسسه چندبار مجبور به نقل مکان شد، در سال 1933 به شهر ژنو سوئیس نقل مکان نمودند. سپس در سال 1935 از سوئیس به نیویورک رفتند و در نهایت در سال1941 به کالیفرنیا رسیدند و تا چندین دهه همانجا ماندگار شدند. البته موسسه در سال 1953 دوباره به دانشگاه فرانکفورت بازگشت و در سال 1955 تئودور

ادامه نوشته

نظریه شش کلاه تفکر ادوارد دوبونو

ادوارد دوبونو در کتاب « شش کلاه تفکر » روشی را برای فکر کردن گروهی پیشنهاد می‌دهد. هدف از این روش نظم بخشیدن به تفکر، یافتن راه‌های خلاقانه، طبقه‌بندی، اولویت‌بندی و تصمیم‌گیری صحیح است. در این روش یک نفر به عنوان مدیر جلسه کلاه آبی به سر می‌گذارد. دیگر اعضای گروه ابتدا با کلاه سفید حاضر می‌شوند و سپس در پایان هر محله کلاه خود را با رنگ دیگری عوض می‌کنند. رنگ کلاه‌ها مفهوم نمادین دارد.

ادامه نوشته

نظریه تفکر جانبی ادوارد دوبونو

کتاب اصلی دوبونو  « مکانیزم ذهن » نام دارد که در سال ۱۹۶۹ منتشر شد. ادوارد دوبونو در این کتاب برای نشان دادن نحوه عملکرد مغز انسان از مثال‌ها و استعاره‌های فراوانی استفاده می‌کند و مغز انسان را نوعی سیستم اطلاعاتی می‌داند که خود را سازماندهی می‌کند به این معنا که همان‌طور که قطرات باران پس از فرو افتادن راه خود را به سمت جوی‌ها و چاله‌ها پیدا می‌کند، اطلاعاتی که به مغز وارد می‌شود نیز با سازماندهی مغز به مسیرهای آشنا هدایت می‌شود. در نتیجه با روش تفکر سنتی تنها قادریم به نتایجی برسیم که از پیش با اعتقادات و پیش‌فرض‌های ذهنی ما هماهنگی دارد. دوبونو  این روش فکر کردن را مانعی بر سر راه کشف ایده‌های نو می‌داند و معتقد است مغز انسان توانایی بیشتری برای تعریف و درک تجربیات خود دارد. روشی که دوبونو پیشنهاد می‌کند، تفکر جانبی است.

ادامه نوشته

فلسفه و تفکر انتقادی

نوعي شور، شوق و کوشش را در دوره اول فلسفه با زبان تمثيل و بياني رمز آلود در سرود ها و سخنان کوتاه در هند، چين و ايران مي بينيم. در دوره دوم وقتي به يونان مي رسيم با تفاوت هايي روبرو مي شويم. اگر نگاه شرقي بيشتر نگاهي است به درون، و آن چه درباره جهان و هستي گفته مي شود بر بنياد نگرش و آزمون دروني و همچنين نام ها و مفهوم هايي است که از اين چگونگي هاي دروني سرچشمه مي گيرد؛ نگاه يوناني به بيرون است. او چه بسا آنچه را از نگرش بيروني به دست آورده است، به سراسر پهنه هستي مي گستراند.(نقيب زاده، 1391: 7 - 8).

ادامه نوشته

نقش تعصب ، پیش داوری و قالب های فکری در سلطه گری و سلطه پذیری

فرد سلطه پذير بسيار از خود بيگانه است و احساس امنيت نمي كند او نمي تواند اعتماد به نفس داشته باشد چرا كه خود را باور ندارد . بري كسب اعتماد به نفس به عقايدي تعلق خاطر كوركورانه پيدا مي كند دل به قدرتمندي مي بندد و وابستگي به منابع قدرت را سرچشمه تمام فضايل مي داند حتي براي اثبات اين امر خود موجودي ارزشمند است جان خود را نيز در آن فدا مي كند . مسبب اصلي اين كه او رسالتي را مي پذيرد عادلانه با مقدس بودن آن نيست و چه بسا كه جهت نياز شديد او به چيزي است كه بايد به آن بياويزد در حقيقت در اغلب موارد اين نياز او ب آويختن به چيزي از روي تعصب است كه هر امري را به رسالتي مقدس تبديل مي كند . 

ادامه نوشته

تفاوت مغز و تفکر در زنان و مردان

- در مغز زنان اتصالات و ارتباطات بیشتری بین دو نیمکره چپ و راست وجود داشته که به آنها این توانایی را می دهد تا از مهارت گفتاری بهتری نسبت به مردان برخوردار باشند.
- در مردان ارتباط کمتری بین دو نیمکره مغزشان وجود داشته و به آنها این قابلیت را میدهد تا دارای مهارت بیشتری در استدلال های انتزاعی و هوش دیداری فضایی باشند. مردان در حل مسائل فنی بهتر می باشند.

ادامه نوشته

کلیات مرحله چهارم پیاژه - مرحله تفکر عملیات صوری

مرحله عملیات صوری (Formal Operations) ، از دوازده تا پانزده سالگی را شامل میشود. در این دوره، کودک به تدریج توانایی تفكر بر حسب امور انتزاعی را کسب میکند و بر قوانین صوری مسلط میشود. بدین جهت این مرحله را مرحله عملیات صوری نام گذاشتند و اندیشه های نوجوانان در این مرحله از رشد، علاوه بر اشیاء محسوس، موارد احتمالی و فرضی را نیز شامل میشوند و لذا نوجوانان در این مرحله قادر میشوند، تفكر عملی مبتنیبر روش فرضیه ای- قیاسی را به کار بندند. یعنی می توانند به طرح فرضیه بپردازند و بدون نیاز به مراجعه به

ادامه نوشته

کلیات مرحله سوم پیاژه - مرحله تفکر عملیات محسوس

دوره عملیات محسوس یا عینی یا ملموس Concrete Operations از هشت سالگی تا یازده سالگی را شامل میشود. در این مرحله از رشد، فعالیت کودک در رابطه با محیط عینی و محسوس است. کودک توانایی انجام اعمال منطقی را کسب میکند، اما این اعمال را به امور محسوس و عینی میتواند انجام دهد، نه به امور فرضی و پدیده های انتزاعی

ادامه نوشته

کلیات مرحله دوم پیاژه - مرحله تفکر پیش عملیاتی

از حدود دو تا حدود چهارسالگی است. در ضمن این دوره، کودکان به اساس مفهوم آموزی دست می یابند. آنها طبقه بندی اشیاء را برحسب شباهت های شان آغاز میکنند، اما از لحاظ مفاهیم شان مرتكب خطا میشوند؛ لذا به باور آنان همه مردان "بابا" و همه زنان "ماما" و همه اسباب بازی ها "مال من" هستند. منطق کودکان در این دوره از تحول نه قیاسی است، نه استقرایی، بلكه تمثیلی است. مثالی از این نوع استدلال چنین است : « گاوها حیوان های بزرگ چهارپا هستند. آن حیوان بزرگ و چهارپاست؛ پس آن یك گاو است » .

ادامه نوشته

کلیات مرحله اول پیاژه - مرحله تفکر حسی حرکتی

این مرحله که از تولد تا یك ماهگی می باشد، شامل فعالیت های خود به خودی و کلی ارگانیسم و همچنین بازتابهایی است که از فعالیتهای کلی ارگانیسم جدا شدهاند و در برخی موارد نیز فعالیت کارکردی عرضه می کنند. یعنی بازتابهایی که به تدریج از بین نمی روند و یا به همان صورت اولیه باقی نمیمانند و در اثر تمرین رشد می یابند و موجب پیدایش الگوهای همسان ساز می شوند. مثلا در روز تولد، کودک نمی تواند پستان، یا پستانك را درست بمكد، اما به سرعت می آموزد که وضع لب و دهان خود را با آن منطبق کند و حتی بعدا میتواند با حرکت دادن سرو دهان آن را بیابد.

ادامه نوشته

زبان و شکل دهی تفکر

مردم برای ارتباط با یکدیگر زبان‌های متعددی را به کار می‌برند که به طور قابل ملاحظه‌ای در اطلاعاتی که آنها به یکدیگرمنتقل می‌کنند تغییراتی ایجاد می‌کند. محققان به دنبال پاسخ به این سؤال هستند که آیا زبان‌های متفاوت ممکن است توانایی‌های شناختی متفاوتی را منتقل کنند. در سال های اخیر شواهد تجربی برای این 

ادامه نوشته

هوش و تفکر از منظر ژان پیاژه

هوش به دوره خاصی از رشد محدود نمی شود و کودکان خردسال که هنوز زبان را نیاموخته اند رفتار هوشمندانه دارند .

پیاژه می گوید وقتی که کودک 12 ماهه ای می خواهد شیئی را به دست آورد که در فاصله ای به دور از او در گوشه یک پتو قرار دارد و پتو را به عنوان واسطه ای برای نزدیک کردن آن شی ء به خودش به کار می برد ، این

ادامه نوشته

مبانی فکري ویلیام جیمز

ویلیام جیمز روانشناس تجربی و واقـع گـرا و فیلـسوف معـروف پراگماتیـسیم از مهـمتـرین مروجان سنت امریکایی این مکتب است. او از دانشگاه هاروارد در پزشکی فـارغ التحـصیل شد، همانجا به مقام دانشیاري در کالبدشناسی و فیزیولوژي و سپس استادي فلسفه و پـس از آن استادي روانشناسی رسید.

وي که در آثارش گـرایش فلـسفه و روانشناسـی را بـه هـم آمیخته است، نخستین آزمایشگاه روانشناسی را در 

ادامه نوشته

نظریه فلسفه برای کودک به منزله تفکر منطقی

روي آورد ليپمن . برغم تأکيد ليپمن بر اينکه روي آورد وي در فلسفه براي کودکان، حقيقتاً فلسفه است، بدلايل فراوان مي‌توان آنرا برنامه‌اي براي افزايش مهارت تفکر منطقي (تفکر انتقادي و خلاق) خواند. به برخي از اين دلايل اشاره مي‌کنيم.

يک) برنامة ليپمن در اساس نهضتي در آموزش و پرورش کودکان بوده است. در اين برنامه دانش آموزان بجاي 

ادامه نوشته

تفکر در دوران کودکي از ديدگاه برونر

در نظريه برونر که يادگيري اکتشافي نام دارد، يادگيري يعني تغيير رفتار اما نه هر گونه تغييري بلکه تغييري که بر اثر تجربه حاصل شده باشد. او در نظريه خود به فرايند کسب دانش و رشد شناختي، بيشتر از حفظ کردن واقعيت هاي علمي توجه دارد. از نظر برونر (1961) بازده اصلي رشد شناختي، تفکر است و لذا هدف آموزش و پرورش بايد اين باشد که

ادامه نوشته

تفکر در دوران کودکي از ديدگاه پردازش اطلاعات

يکي از رويکردهاي مسلط در مطالعات رشد شناختي، رويکرد پردازش اطلاعات است (سيگلر،1983،ص1290). در اين رويکرد ذهن آدمي به عنوان يک سيستم شناختي قابل قياس با کامپيوتر در نظرگرفته مي شود. اين سيستم همچون کامپيوتر، اطلاعات حاصل از محيط يا اطلاعات اندوخته در سيستم را مورد دخل و تصرف يا 

ادامه نوشته

تفکر در دوران کودکي از ديدگاه ويگوتسکي

تاکيد ويگوتسکي بيشتر بر تعامل بين فرد و زمينه اجتماعي او است. به باور او کودک از طريق اين تعامل، روابط اجتماعي را به صورت کارکردهاي شناختي درمي آورد. بنابه گفته ويگوتسکي : «‌همين تبديل روابط اجتماعي به کارکردهاي ذهني موجب رشد يا تحول شناختي مي شود» (به نقل از دريسکول،1994،ص229).

يکي از مفاهيم عمده اي که تبديل روابط اجتماعي به کارکردهاي ذهني را نشان مي دهد مفهوم دروني سازي 

ادامه نوشته

نظریه رشد تفکر دینی دیوید الکایند

دیوید الکایند در بین نظریه‌ پردازان حوزة روان‌شناسی رشد دینی، فردی مهم بود؛ چراکه با پژوهش‌هایش روی کودکانی از سنت‌های دینی گوناگون، روش‌های رشدشناختی پیاژه‌ای در باب شناخت دینی را به روان‌شناسان امریکا معرفی کرد. مقالة الکایند که مبتنی بر روش تجربی بود و به مفاهیم نیایشی کودکان می‌پرداخت و تبیین

ادامه نوشته

تفکر منطقی و تفکر دینی

بر اساس یافته های گلدمن ، تفکر دینی، همکان گونه ها و روش هایی را به کار می گیرد که در سایر زمینه های تفکر به کار می رود. این مساله عقیده ارتباط نزدیک تفکر منطقی و دینی را تایید می کند . از آنجا که در رشد دینی کودک نوعی بهم پیوستگی میان عقل و احساس یا علم و ایمان وجود دارد ، او تنها متناسب با سیر 

ادامه نوشته

تفاوت های فردی و رشد تفکر دینی

در زمینه ی تفکر دینی باید به تفاوتهای فردی کودکان نیز توجه کرد. این تفاوتها بر دو گونه اند:

نخست- تفاوت در سرعت که برخی کودکان در مقایسه با همسالانشان از حدود سنی موردنظر جلوتر و برخی عقب ترند. در این زمینه باید توجه کرد که سن عقلی هر کودک ، موقعیت وی را در سیر تفکر دینی مشخص می کند و کودک هرچه از نظر هوشی از موقعیت بالاتری برخوردار باشد ، توقع ما نیز از او در زمینه ی درک مسایل 

ادامه نوشته

نظریه رشد تفکر دینی هارمز

محققی که پیش از گلدمن به وضوح دوره های مختلف رشد دینی را روشن نموده است، هارمز می باشد. وی از آنجا که احساس می کرد، محتوای عقلانی دین در تجربه ی دینی دخالت کمی داشته باشد ، یک سری روش های غیر کلامی را جهت بررسی دین از دیدگاه کودکان بررسی نموده است.

وی تعداد زیادی از کودکان 3 ساله تا نوجوان تازه بالغ را انتخاب کرد و از آنها خواست خدا یا برترین موجودی را که 

ادامه نوشته

نظریه رشد تفکر دینی پیاژه

پیاژه در سال 1929 تحقیقی را در زمینه ی «چگونگی تفکر کودکان درباره ی دنیای طبیعت» انجام داد. به دنبال آن در سال 1930 تحقیقی را صورت داد که در آن کارکرد مساله «جاندارپنداری» در رشد دینی کودکان مطرح گردید.

او در تحقیق نخست ، نقش «ساخته پنداری» را در زندگی کودکان مورد آزمایش قرار می دهد و از آن به نام

ادامه نوشته

نظریه رشد تفکر دینی رونالد گلدمن

گلدمن (1964) گسترده‌ترین تحقیق را از جهت تنوع موضوعات در زمینة مراحل درک مفاهیم تفکر دینی انجام داده است. کار وی که نقطة عطفی در تحقیقاتی از این نوع به‌شمار می‌رود، شامل موارد ذیل می‌شود: مراحل تفکر کودکان دربارة داستان‌های انجیل، مراحل فهم کودکان از کتاب انجیل، مراحل فهم کودکان از تصور خدا، رؤیت خدا، حضور خدا، سخن گفتن خدا، قدرت خدا و چگونگی دخالت خدا در امور

ادامه نوشته

زبان و تفکر

ویگوتسکی معتقد است کسانیکه اندیشه را با زبان همانند می دانند ، بی گمان راه گشایش مساله را بر خود می بندند یعنی اینکه اگر زبان و تفکر یکی هستند پس ناگزیر بین آنها نمی تواتد رابطه ای وجود داشته باشد . و از طرف دیگر کسانی که اندیشه و تفکر را دو عنصر جدا و مستقل از هم مورد بررسی قرار می دهند ، نا گزیر ارتباط بین این دو را صرفاً مکانیکی و ظاهری قلمداد می کنند و باعث می شود بررسی درونی بین زبان

 

ادامه نوشته

عاطفه و سبک هاي تفکر

عاطفه نه تنها بر محتواي شناخت و رفتار ( آنچه که فکرمی کنیم و انجام می دهیم ) ، بلکه بر فرآیند شناخت یعنی چگونگی تفکر نیز تاثیر می گذارد.

باور اولیه این بود که خلق مثبت به سادگی موجب ایجاد شیوه ي تفکر سطحی،آرام و کند می شود بدین معنا که اگر عاطفه خوشایند شکل بگیرد، ما به تلاش خاص و زیادي نیاز نداریم، اما عاطفه ناخوشایند هشداري است مبنی بر اینکه بایستی دقیق و مراقب بود.

با این وجود، یافته هاي جدید نشان می دهند که عاطفه مثبت از افراد، متفکرینی سطحی و کند و ساده لوح نمی سازد، بلکه به نظر می رسد که احساسات خوشایند و مثبت، شیوه ي خاصی از تفکر

ادامه نوشته