ویلیام جی. پری، جونیور ( William G. Perry ) (۱۹۱۳ – ۱۲ ژانویه ۱۹۹۸ ) یک روانشناس آموزشی معروف بود که رشد شناختی دانش آموزان را در طول سال های کالج مورد مطالعه قرار داد. او استاد آموزش در دانشکده تحصیلات تکمیلی هاروارد و بنیانگذار و مدیر قدیمی دفتر مشاوران مطالعاتی بود. زمانی که در هاروارد بود، نظریه خود را در مورد رشد فکری و شناختی دانشجویان در سنین کالج از طریق یک مطالعه 15 ساله در دهه 1950 و 1960 توسعه داد. او کار خود را در سال 1970 با عنوان اشکال رشد فکری و اخلاقی در سال های دانشگاه منتشر کرد . کار او در زمینه رشد دانش آموزان بسیار تأثیرگذار بود . پری نیز با آلستن هرد چیس، ایلیاد هومر را ترجمه کرده است . او در پاریس متولد شد و از دانشگاه هاروارد فارغ التحصیل شد .

ویلیام پری (1913 - 1998) بود یک روانشناس و محقق در دانشکده تحصیلات تکمیلی هاروارد. به مدت 15 سال در دهه های 50 و 60، او رشد فکری دانش آموزان را که راه خود را از طریق چهار یا چند سال تحصیل در مقطع کارشناسی طی کردند، مطالعه کرد.

طرح پری

طرح پری مدلی برای درک چگونگی درک دانش‌آموزان، ایده‌هایی که درباره «دانستن» دارند، و روش‌هایی که دانستن بخشی از فرآیندهای شناختی تفکر و استدلال است، می‌شود.

ويليام پري (1970) در يك مطالعه جالب مربوط به رشد شناختي دريافت كه دانشجويان سالهاي اول كالج عموماً فرض مي كنند كه هميشه حقايق عيني و كاملي وجود دارد كه مي توانند آنها را با بكارگيري ذهنشان بدست آورند و يا اينكه از كتابهاي مرجع يا استادانشان كمك بگيرند. به موازات اين كه دانشجویان به سالهای بالاتر می روند عقیده ای مبنی بر دست یابی به حقیقت کامل ندارند. آنها با سئوالات بسیاری روبرو می شدند که به نظر می رسد بسته به دیدگاه جواب دهنده، جوابهای نسبی زیادی دارند. دانشجویانی که بر این باورند که هر عقیده ای می تواند به اندازه بقیه عقاید خوب باشد، بیان داشته اند که آنان مطمئن نیستند که به چه چیز معتقد باشند و چه چیزهایی را باورکنند. عاقبت بسیاری از آنها دریافتند که بعضی از عقاید بیش از بقیه می توانند کارآمد باشند؛ آنها زمانی که می‌توانستند از میان یک سری دیدگاه های نسبی دست به انتخاب بزنند، در موقعیتهای ویژه بهتر توانستند ظاهر شوند. بسیاری از مردم در واقع به موازات گذر از نوجوانی به دوره بزرگسالی از یک نگرش مطلق گرا به یک نگرش نسبی گرا تغییر جهت می دهند، که باعث می‌شود بتوانند علیرغم آگاهی پیچیده شان از طبیعت و کمبودهای دانش به یک تعهد وسرسپردگی درکارها دست یابند ( سینات، 1996).

پری (1970) پیشنهاد کرد که دانشجویان از یک توالی قابل پیش بینی از موقعیت های معرفت شناختی عبور کنند.رشد اساس طرح پری، پیشرفت 9 موقعیتی دانش آموز از معرفت شناسی دوگانه گرا به نسبی گرایی است. یادگیرندگان از مشاهده حقیقت به صورت مطلق درست و غلط (به دست آمده از مقامات "خوب" یا "بد") به سمت تشخیص نسخه های متعدد و متضاد از "حقیقت" حرکت می کنند که جایگزین های مشروع را نشان می دهد. به طور قابل توجهی، هدف پژوهش اصلی "فرمول بندی صرفاً توصیفی از تجربیات دانش آموزان" بود، نه "برنامه تجویزی با هدف "توسعه" دانش آموزان" (پری، 1981، ص 107). طرح رشد معرفتی پری ( William Perry's theory of intellectual development ) زمانی تجویز می شود که آموزش و برنامه درسی "به طور مطلوب برای دعوت، تشویق، به چالش کشیدن و حمایت از دانش آموزان در چنین رشدی طراحی شده باشند" (پری، 1981، ص 107).

ویلیام پري ( 1970 ، 1981 ) در بررسی تغییر دیدگاههاي شناختی در دانشجویان دریافت که آنها به تدریج از دوگانهنگري به نسبیتگرایی در تفکر حرکت می کنند. بدین ترتیب که دانشجویان جوان تر دانش را متشکل از واحدهاي مجزا (عقاید و قضایا) در نظر می گیرند که درستی آنها را باید به وسیله مقایسه کردن آنها با معیارهاي انتزاعی تعیین کرد، معیارهایی که جدا از فرد متفکر و موقعیت او وجود دارند. در نتیجه تفکر آنها دوگانهنگر است، به صورتیکه اطلاعات، ارزشها و صاحبان قدرت را به درست و غلط، خوب و بد، ما و آنها تقسیم می کنند. در مقابل، دانشجویان مسن تر، از تنوع عقاید در موضوعات آگاه هستند، به سمت تفکر نسبیتگرا پیش میروند و کل دانش را در چهارچوب تفکر در نظر می گیرند. در نتیجه آنها احتمال واقعیت بیچون و چرا را رها میکنند و به حقایق متعددي روي می آورند که هریک در ارتباط با موقعیتش نسبی است. تفکر آنها شخصی تر، انعطاف پذیرتر، آسان گیرتر و معقول تر می شود. معرفت شناسی به تأملات ما درباره نحوه رسیدن به واقعیت ها، عقاید و اندیشه ها اشاره دارد.

موقعیت های نه گانه طرح پری را می توان در سه دسته وسیع تر دسته بندی کرد. که پری (1981) آنها را اینگونه معرفی کرد:

1) ثنویت اصلاح شده (یا دوگانگی + چندگانگی)،

2) نسبیت گرایی کشف شده،

و 3) تعهدات در نسبی گرایی توسعه یافته است.

طرح پری به موضوعاتی متمایز از مواردی که معمولاً تحت عنوان " تفکر انتقادی " بحث می شود، می پردازد. تفکر انتقادی را می‌توان به‌عنوان توانایی سنجش شواهد، بررسی استدلال‌ها و ساختن پایه‌های عقلانی برای باورها درک کرد، اما این تفکر شامل خودآزمایی فرآیندهای استدلال نیز می‌شود (به عنوان مثال،فراشناخت ) برای ارزیابی مناسب بودن و اثربخشی آنها.

با این حال، طرح پری در مورد مسائل معرفتی زیربنای تفکر انتقادی صحبت می کند: مفروضات دانشجویان در مورد ماهیت و کسب دانش (یا حقیقت).

از زمان کار او، تحقیقات بیشتر در مورد باورهای معرفتی و استدلال، توالی رشد پری را پالایش، گسترش و اقتباس کرده است. معرفت‌شناسی پری نیز توسط باکستر ماگولدا و همکارانش که به رشد فکری دانش‌آموزان و به‌ویژه مواجهه با محیط تحقیق نگاه می‌کردند، گسترش یافته است.

Knefelkamp و Slepitza (1978) طرح پری را به عنوان یک مدل فرآیند کلی می دیدند که یک چارچوب توصیفی برای مشاهده توسعه استدلال یک فرد در مورد بسیاری از جنبه های جهان ارائه می دهد. آنها این طرح را (با موفقیت آشکار) برای توسعه تفکر یک فرد در مورد برنامه ریزی شغلی به کار بردند. این فرض که "معرفت شناسی شخصی تک بعدی است و در یک پیشرفت ثابت از مراحل رشد می کند" به چالش کشیده شده است (Schommer, 1990, p. 498). با این وجود، کار اصلی پری همچنان به عنوان نقطه مرجع اصلی برای بحث در مورد رشد معرفتی در یادگیرنده بزرگسال عمل می کند.

علاوه بر این، "بیل" پری یک مشاور محبوب برای دانشجویان دانشگاه هاروارد بود. او توانست عمیقاً همدلی کند به گونه ای که قلب و زندگی بسیاری از دانشجویان از جمله برخی از دانشجویان اقلیت را که از خانواده های کالج نسل اول در دهه 1970 آمده بودند را تحت تأثیر قرار داد.

طرح پری پیشرفت 9 موقعیتی دانش آموز را از تفکر دوگانه به تفکر نسبی گرایانه و سپس به تعهد ترسیم می کند.

خلاصه موقعیتمثال پایه
مسئولین می دانندبه عنوان مثال "معلم می داند چه چیزی درست است و چه چیزی غلط است"
حق با مقامات واقعی است، دیگران کلاهبردار هستندبه عنوان مثال "معلم من نمی داند چه چیزی درست و چه غلط است اما دیگران می دانند"
برخی ابهامات وجود دارد و مقامات در تلاش هستند تا حقیقت را پیدا کنندبه عنوان مثال، "آموزگاران من نمی دانند، اما کسی در آنجا تلاش می کند تا بفهمد"
(الف) هر کس حق دارد نظر خود را داشته باشد
(ب) مقامات پاسخ درست نمی خواهند. آنها از ما می خواهند به گونه ای فکر کنیم
به عنوان مثال "آموزگاران مختلف چیزهای متفاوتی فکر می کنند"
به عنوان مثال "یک پاسخی وجود دارد که معلمان می خواهند و ما باید آن را پیدا کنیم"
همه چیز نسبی است اما به یک اندازه معتبر نیستبه عنوان مثال "هیچ پاسخ درست و غلطی وجود ندارد، بستگی به موقعیت دارد، اما برخی از پاسخ ها ممکن است بهتر از بقیه باشند"
شما باید خودتان تصمیم بگیریدبه عنوان مثال "آنچه مهم است این نیست که معلم چه فکر می کند بلکه آنچه من فکر می کنم"
تعهد اولبه عنوان مثال "برای این موضوع خاص من فکر می کنم که ...."
چند تعهدبه عنوان مثال "برای این موضوعات فکر می کنم که ...."
ارزش های خود را باور کنید، به دیگران احترام بگذارید، آماده یادگیری باشیدبه عنوان مثال "من می دانم به چه چیزی اعتقاد دارم و آنچه را که فکر می کنم معتبر است، دیگران ممکن است متفاوت فکر کنند و من آماده هستم که در نظرات خود تجدید نظر کنم."

سطوح بلوغ فکری پری

ویلیام پری مفهوم شناختی را گسترش داد. شناخت معرفتی به تاملات ما درباره ی نحوه ای که به واقعیت ها، عقاید و اندیشه ها می رسیم، اشاره دارد.

طرح ویلیام پری مبتنی است در یک عمر مطالعه رشد شناختی و اخلاقی در دانشجویان مقطع کارشناسی او پیشنهاد می کند که دانشجویان (اما دیگران نیز) در چهار مرحله اصلی رشد فکری و اخلاقی "سفر" کنند: از دوگانگی، به کثرت، به نسبیت، تا تعهد.

پری کیفیت زندگی بهتری را برای خود و دیگران می خواهد. پروژه ویلیام پری از دانشجویان پسر دانشگاه هاروارد چهار سطح اصلی رشد فکری را ایجاد کرد: دوگانگی، کثرت، نسبیت و تعهد (راپاپورت، 2006).

مدل پری به 9 مرحله تقسیم شده است که به هم می‌پیوندد و چهار گروه رشد فکری را تشکیل می‌دهد. این چهار گروه عبارتند از: دوگانه‌انگاری، چندگانه‌انگاری، نسبیت‌گرایی و تعهد به نسبیت‌گرایی. هر کدام از این مراحل نحوه فهم دانشجو درباره جهان و اطلاعات داخل آن از لحاظ دانش‌شناسی را توضیح می‌دهد. در هر کدام از این مراحل اشخاص ارزش‌ها و ایده‌های خاصی دارند که تنها زمانی ایده‌ها و درک‌های جدید توسعه می‌یابد که ایده‌های قبلی به شکل سازنده‌ای مورد چالش قرار بگیرد .

1- دوگانگی :

ویلیام پری، درتحقیق مشهوری که انجام داد متوجه شد که دانشجویان جوانتر نوعی تفکر دوگانه نگر دارند، در واقع آن ها دانش را متشکل از واحدهای مجزا (عقاید و قضایا) در نظر می گیرند که درستی آنها را به وسیله مقایسه کردن با معیارهای انتزاعی تعیین می کنند، یعنی موقیعت هایی که جدا از فرد متفکر و موقعیت او وجود دارد.

دوگانه گرایی این باور است که هر مشکلی قابل حل است، دانش آموزان باید پاسخ های درست را بیاموزند، و باید از مقامات اطاعت کرد. ... در این مرحله، دانش آموزان از ترکیب تجربیات شخصی و شواهد به دست آمده از منابع خارجی برای رسیدن به نتیجه گیری استفاده کنید (طرح ویلیام پری).

ویلیام پری، درتحقیق مشهوری که انجام داد متوجه شد که دانشجویان جوانتر نوعی تفکر دوگانه نگر دارند. در واقع آن ها دانش را متشکل از واحدهای مجزا (عقاید و قضایا) در نظر میگیرند که درستی آنها را به وسیله مقایسه کردن با معیارهای انتزاعی تعیین می کنند، یعنی موقیعت هایی که جدا از فرد متفکر و موقعیت او وجود دارد.
آن ها اطلاعات، ارزش ها و صاحبان قدرت را به درست و غلط، خوب و بد ما و آن ها تقسیم می کنند.

تعریف دوگانگی عبارتست از :

1: نظریه ای که واقعیت را متشکل از دو عنصر یا حالت تقلیل ناپذیر می داند.

2: کیفیت یا حالت دوگانه بودن یا دوگانه بودن.

3 : آموزه ای که جهان تحت سلطه دو اصل متضاد است که یکی خیر و دیگری شر است.

تفکر دوگانه جهانی را فرض می کند که در آن تنها دو انتخاب یا واقعیت متضاد و متضاد وجود دارد. این تفکر یا/یا، بد/خوب، منفی/مثبت است و تأثیر قدرتمندی بر سیستم اعتقادی و اعمال ما دارد.

2- کثرت :

کثرت یعنی فرد دیگر به جای اینکه فقط همه چیز را سیاه و سفید ، خوب و بد ، زشت و زیبا و ... به طور کلی دوگانه ببیند ، به مرحله ای رسیده که قائل به کثرت در همه چیز است ، حالا فکر می کند هر فردی می تواند متفاوت از بقیه انسان ها باشد ، همه چیز با همه چیز دیگر متفاوت است و با هم فرق می کنند .

3- نسبیت :

پایگاه ملی سوادآموزی بزرگسالان تفکر نسبیتی را اینگونه تعریف می کند : دانش در این مرحله از مدل ویلیام پری رشد فکری نسبی و موقعیتی تلقی می شود. فراگیران به طور انتقادی در مورد دیدگاه های متعدد فکر می کنند و مناسب ترین پاسخ را در یک موقعیت خاص تعیین می کنند.

افراد در سنین بزرگسالی توانایی نسبی گرایی را پیدا می کنند، یعنی نگاه آنها به اطلاعات به گونه ای نسبی است.

نسبی گرایی این ایده است که دیدگاه ها هیچ حقیقت یا اعتبار مطلقی ندارند . آنها فقط بر اساس دیدگاه و شرایط ارزش نسبی و ذهنی دارند. جملات رایجی که ممکن است نسبی‌گرایانه در نظر گرفته شوند عبارتند از: "این برای شما صادق است اما برای من نه."

از نظر پری ، تفکر نسبیتی شامل سنجش شواهد و تصمیم گیری در مورد قابل دفاع ترین جایگزین است .

پری (1968) به نقل از فریسانچو بیان می‌کند که رشد شیوه بالغ و دیالکتیکی تفکر تلویحاً به معنی تشخیص نسبیت‌گرایی تمام دانش‌هاست که منجر به تغییری انقلابی در تفکر عقلانی و اخلاقی می‌شود.

پری معتقد بود در مقابل دانشجویان مسن تر به سمت تفکر نسبیت گرا که به در نظر گرفتن شرایط مختلف در مورد یک مساله مربوط می شود و به یافتن یک پاسخ برای آن مساله محدود نمی شوند.

4- تعهد :

تعهد در نسبی گرایی - ادغام دانش از منابع دیگر با تجربه و تأمل شخصی. دانش آموزان به ارزش هایی که برای آنها اهمیت دارد متعهد شوند و یاد بگیرند که در قبال باورهای متعهد مسئولیت پذیر باشند. به رسمیت شناخته شده است که کسب دانش یک فعالیت مداوم است.

رشد فکری پری

در نسخه‌های جدید از مدل پری، رشد ممکن است به شکل حرکتی تدریجی در طول سه سطح عمومی با چندین نقطه انتقال توصیف شود؛ دوگانه‌انگاری، چندگانه‌انگاری و نسبیت‌گرایی .

پری (1968) این را پیشنهاد می کند دانشجویان می توانند پیشرفت کنند (سفر) از طریق 9 موضع (دیدگاه) رشد فکری و اخلاقی. ... دوگانگی (دانش/دیدگاه های انضمامی) چندگانگی (دانش/دیدگاه ذهنی) نسبیت گرایی زمینه ای (دانش/دیدگاه رویه ای) .

بر اساس این نظریه به تدریج انسان از تفکر دوگانه نگر به سوی تفکر نسبیت گرا می رود.حرکت از دوگانه نگری به سمت نسبیت گرایی احتمالا به افراد جوان محدود می شود که با دیدگاه های متعدد مواجه می شوند و این ویژگی در تحصیلات عالی یافت می شود.

ویلیام پري ( 1970،1981 ) در بررسی تغییر دیدگاههاي شناختی در دانشجویان دریافت که آنها به تدریج از دوگانه نگري به نسبیت گرایی در تفکر حرکت می کنند. بدین ترتیب که دانشجویان جوانتر دانش را متشکل از واحدهاي مجزا (عقاید و قضایا) در نظر می گیرند که درستی آنها را باید به وسیله مقایسه کردن آنها با معیارهاي انتزاعی تعیین کرد، معیارهایی که جدا از فرد متفکر و موقعیت او وجود دارند. در نتیجه تفکر آنها دوگانه نگر است، به صورتیکه اطلاعات، ارزش ها و صاحبان قدرت را به درست و غلط، خوب و بد، ما و آنها تقسیم می کنند. در مقابل، دانشجویان مسن تر، از تنوع عقاید در موضوعات آگاه هستند، به سمت تفکر نسبیت گرا پیش می روند و کل دانش را در چهارچوب تفکر در نظر می گیرند. در نتیجه آنها احتمال واقعیت بیچون و چرا را رها می کنند و به حقایق متعددي روي می آورند که هریک در ارتباط با موقعیتش نسبی است. تفکر آنها شخصی تر، انعطاف پذیرتر، آسان گیرتر و معقول تر می شود. معرفت شناسی به تأملات ما درباره نحوه رسیدن به واقعیت ها، عقاید و اندیشه ها اشاره دارد.

انواع شناخت در نظریه پری

پری در نظریه خود به دو مفهوم مهم دیگر اشاره کرد:

1. شناخت معرفتی

2. شناخت انطباقی.

شناخت معرفتی : به تاملات ما به نحوه ای که به واقعیت ها،عقاید و ارزش ها می رسیم اشاره دارد.

شناخت انطباقی : تفکری که به یافتن یک پاسخ برای مساله محدود نمی شود بلکه از شرایطش تایید می پذیرد.