نظريه عصر پيش از جاندار پنداری منشأ دین

نظريه ديگرى كه تقريباً همزمان با جاندار پنداری مطرح شد و در حقيقت واكنشى نسبت به نظريه جاندار پنداری بود، نظريه « عصر پيش از جاندار پنداری » است. طرفداران اين نظريه مى گويند عصرى قبل از جاندار پنداری وجود داشته است كه دين در آن عصر به شكل ديگرى بوده است و در حقيقت جاندار پنداری مرحله اى پس از آن ظهور كرده است. علاوه بر اين، جاندار پنداری حالت پيچيده اى دارد و ممكن نيست به عنوان مرحله نخست به حساب بيايد. ما با عنوان « عصر پيش از جاندار پنداری » از دو نظريه متفاوت « آن گرايى » و « تقدم جادو بر دين » بحث مى كنيم. هر دو نظريه در اين نكته مشترك اند كه پيش از جاندار پنداری ، عصر ديگرى وجود داشته است. ولى اين دو نظريه با هم اختلافاتى نيز دارند.

ادامه نوشته

نظريه جان دار پنداری منشأ دین

منشأ دين ; جاندار پنداری ( جان مند انگارى ) است: تيلور مى گويد براى روشن ساختن منشأ دين، نخست بايد آن را تعريف كرد. ما بدون اين كه چيزى را بشناسيم، نمى توانيم آن را تبيين كنيم; پس تعريف مقدم بر تبيين است. آيا مى توان دين را « اعتقاد به خدا » تعريف كرد؟ تيلور مى گويد: چنين تعريفى، بسيارى از اديان، مانند تائويزم را خارج مى كند. تعريف بايد به گونه اى باشد كه همه اديان را شامل شود. بنابراين « اعتقاد به خدا » شروع مناسبى براى تعريف دين نيست. تيلور به دنبال حداقل چيزى است كه در همه اديان وجود دارد; يعنى عنصرى عام و مشترك ميان همهاديان كه با آن بتوان دين را تعريف كرد. به نظر او، اين عنصر مشترك و مهم « اعتقاد به موجودات روحانى ( يا مجرد ) » است. در تمام اديان، ابتدايى و پيشرفته، بزرگ و كوچك، اعتقاد به موجودات روحانى و فعال وجود دارد.

ادامه نوشته