اساسي ترين هدف پيامبران و پيشوايان معصوم عليهم السلام شكوفاسازي فطرت الهي در انسان ها بود. آنان براي اين مهم، از دو عامل تشويق و تنبيه بهره مي بردند، به گونه اي كه سفارش به بهره گيري از اين دو عامل تربيتي در سخنان آنان بسيار به چشم مي خورد. اينك به نمونه هايي از سخنان معصومين عليهم السلام درباره ي تشويق و تنبيه مي پردازيم.
اميرالمؤمنين علي عليه السلام در خطبه ها و نامه هاي خود از دو عامل تشويق و تنبيه براي هدايت مردم به راه حق، بهره جسته است. ايشان به عنوان حاكم جامعه ي اسلامي براي مديريت درست اجتماعي، فرمانداران و استانداران شايسته را مورد تشويق قرار مي داد و خطاكاران را توبيخ و تنبيه مي كرد. افزون بر آن، حضرت علي عليه السلام به كارگزاران خود سفارش مي كرد كه از تشويق و تنبيه
قرآن هنگام بيان سرگذشت امت هاي پيشين به نعمت هاي داده شده به ايشان و بلاها ومصيبت هاي وارد آمده بر آنها اشاره مي كند تا امت هاي آينده از آن پند بگيرند. آوردن داستان سرگذشت امت هاي پيشين براي بازگوكردن توانايي خداوند است. قرآن در وصف پيامبران مي فرمايد كه آنان مبشر (بشارت دهنده) و منذر (بيم دهنده) هستند. تعبير قرآني بشارت وانذار كاملاً با پاداش و تنبيه كه دو ابزار تربيتي
بحث هاي مربوط به كاربرد تشويق و تنبيه به عنوان ابزارهاي تغيير رفتار در جانوران و زيردستان از ديرباز مطرح بوده است. با اين حال، نخستين كنكاش ها درباره ي تشويق و تنبيه و تقويت كننده هاي مثبت و منفي در پيدايش يا از بين بردن برخي رفتارها با پژوهش هاي ايوان پترويچ پاولف (1936 ـ 1849) آغاز شد.
پاولف در تبيين بازتاب هاي شرطي بر اين باور است كه تقويت فرآيند شرطي سازي سبب مي شود پاسخ هاي بازتابي فرد به عرصه هاي گوناگون گسترش يابد. وي با طرح نظريه ي شرطي سازي
مربيان براي كاستن از احتمال انجام رفتاري خاص از سوي شاگرد، به كارهايي دست مي زنند تا زمينه هاي انجام آن رفتار را در وي از بين ببرند. از اين رو، روانشناسان، تنبيه را اين گونه تعريف كرده اند:
ارايه ي يك محرك آزاردهنده (ناراحت كننده) به يك ارگانيزم كه نتيجه ي آن، كاهش قدرت فراواني پاسخ هايي است كه پيش از تنبيه انجام شده است، مانند: انتقاد شديد از يك دانش آموز پس از مشاهده ي رفتار
هر آنچه از روانشناسی می خواهید را در این وبلاگ بجویید .