يكي از نظريه هاي مهم در زمينه ازدواج و خانواده كه توجيه مناسبي براي روابط رضايت بخش و بالعكس مي باشد، نظريه مبادله اجتماعي ناي (1978)، است. اين نظريه مبتني بر يك مدل اقتصادي از رفتار انساني است و فرض اساسي در نظريه فوق اين است كه روابط با پاداشهاي بيشتر و هزينه هاي كمتر رضايتمندي بيشتري را ايجاد خواهد كرد و دوام بيشتري خواهند داشت. در اين نظريه پاداش ها وهزينه هاي مورد تعاملات مورد توجه قرار مي گيرد.افراد به دنبال مبادلات پاداش دهنده هستند وتلاش كمتري براي حفظ هزينه ها در مقايسه با پاداش ها مي كنند.