ادراک کنترل
شاید یکی از جامعترین اهداف آموزش و پرورش در هر جامعه این باشد که به دانشآموزان آموزش داده شود که مسئولیت اعمال خود را بپذیرند. زیرا جامعهای که ما در آن زندگی میکنیم، انتظار دارد که مدارس، همان طور که خواندن، نوشتن و حل مسائل را به افراد آموزش میدهند، مسئولیتپذیری را نیز به آنها بیاموزند تا به شهروندانی مسئولیتپذیر تبدیل شوند. مسئولیتپذیری با مفهومی که منبع کنترل به ادراک فرد از آنچه باعث رفتارش شده است، اشاره دارد (رضا خانی، ۱۳۸۶). اگر فرد در یابد که اعمالش نتیجه عوامل بیرونی است، گفته میشود که او منبع کنترل بیرونی دارد. این نیروهای بیرونی ممکن است مربوط به مراجع قدرت یا وقایع اتفاقی باشد. افرادی که چنین احساسی دارند، معتقدند که در آنچه برای آنها اتفاق میافتد، نقش کمی دارند. در واقع آنها خود را اسیر شرایط محیط بیرونی میکنند (آتش روز، ۱۳۸۷). شخصی که اعمالش را نتیجه عوامل درونی بداند، دارای منبع کنترل درونی است. چنین افرادی خود را عامل اصلی اتفاقاتی که برای آنها رخ میدهد؛ میدانند. این افراد، به جای این که خود را اسیر رخدادهای بیرونی بدانند، وقایع بیرونی را حداقل و تا حدی تحت کنترل خود میدانند. افراد با منبع کنترل درونی، رفتارشان را منبع و عامل اصلی پاداشها یا تنبیهها میدانند؛ خواه اعمالشان به پاداش و تنبیه منجر شود یا نشود. به عبارتی دیگر، افراد با منبع کنترل درونی، نسبت به رفتارشان احساس مسئولیت میکنند (افروز، ۱۳۸۰).
هر آنچه از روانشناسی می خواهید را در این وبلاگ بجویید .