جیمز در عین حال که تنوع ادیان و کثرت گرایی را به رسمیت می شناسد، گوهر یگانه اي را براي دین در نظر می گیرد و در زیر تنوع گسترده اي که در اندیشه دینی وجود دارد، نـوعی یگانگی در احساسات و رفتار هست که این عناصر بهتر می توانند گوهر دینداري را شناسایی کنند. عقاید، نمادها و سایر آموزه ها صرفاً جنبه ثانوي