در يافتن علت برای اتفاقات و پديده های اطراف خود، می توان آنها را به علت های پايدار و يا ناپايدار نسبت داد. در اسناد های پايدار ، علت رويدادها و اتفاقات به عواملی نسبت داده می شود که در طول زمان نسبتا ثابت باقی میماند. در چنين اسناد هايی عواملی مطرح می شوند که هميشگی يا طولانی مدت اند يا در طی زمان ادامه دارند؛ مانند شخصيت، استعداد و ... در حالی که در اسناد های ناپايدار علت رويدادها، اتفاقات يا پديدهها به عواملی نسبت داده می شوند که موقت يا کوتاه مدت اند. در اسنادهای ناپايدار، علت ها يا عوامل پديده ها، حوادث، رويدادها و اتفاقات؛ موقت، کوتاه مدت و کم دوام اند؛ مانند بيماری، خستگی، تصادف، اشتباه و مانندآن.

در مثالهای زير، نمونه هايی از اسناد به عوامل پايدار ارائه شده است:

  • من استعداد اين درس را ندارم؛ به همين دليل هميشه بدترين نمره را از آن می گيرم.
  • چون خوش شانس ام، هميشه کارهايم به خوبی پيش می رود.
  • چون از من بدش می آيد، با نظراتم مخالفت می کند.
  • چون بی اراده و تنبلم، هميشه کارها را نيمه کاره رها می کنم.

از سوی ديگر، میتوان چنين اتفاقی را به عوامل ناپايدار زير نسبت داد؛ مانند:

  • چون بيمار بودم، نتوانستم در امتحان راهنمايی و رانندگی موفق شوم.
  • شانس آوردم که امتحان دير شروع شد و گرنه نمی گذاشتند امتحان بدهم.
  • چون خسته بودم، چنين کار اشتباهی را انجام دادم.
  • مهمان سرزده مانع از اين شد که بتوانم خود را برای امتحان آماده کنم.
  • اتفاقی بود که يکی از آشناها را در اداره ديدم و راهنمايی ام کرد؛ و گرنه کارم خيلی طول می کشيد.