روانشناسی هاشملو

۱- نظام های اعتقادی :

یافته های فعلی این عقیده را تایید می کند که بسیاری از نظام های اعتقادی مختلف می توانند نقش عوامل محافظ را در فرایند تاب آوری داشته باشند برای مثال در پژوهشی که عوامل محافظ درپیشرفتهای تحصیلی بررسی شده بود نتایج دال براین بود که تمام سطوح اجتماعی – اقتصادی ، دانشجویانی که موفقیتهای خوبی داشتند متعلق به خانواده هایی بودند که در الگوههای اعتقادی آنها نگرش مثبت به زندگی حس قوی هدفمندی و سطوح بالای کار این شخص وجود داشت به عنوان عاملی شناسایی شده است که می تواند کنار آمدن با مسائل را افزایش دهد و حس معنا وهدفمندی را در طول موقعیت های نامطلوب زندگی شکوفا کند (حسینی قمی، طاهره، سلیمی بجستانی ، حسین – ۱۳۹۰ ).

۲- مذهب :

افراد تاب آور با احتمال بیشتری در رویارویی با شرایط ناگوار ، در جست و جوی معنا هستند داشتن ایمان ، تحمل افراد رادر برابر سختی ها افزایش می دهد و آنها رابرای غلبه چالشها و تغییرات در زندگی یاری می دهد. همچنین ارتباطات فرا معنوی (یعنی به قدرت بزرگتر ایمان داشتن) به عنوان عوامل حمایت خودی در جهت ایجاد و تسهیل تاب آوری یاد شده است و اعتقادات مذهبی به عنوان تکیه گاه و پشتیبان برای سازگاری بیشتر فرد ، عمل می کند همین طور معنویت عامل کلیدی برای پرورش تاب آوری دانسته شده است در مطالعات مختلف نشان داده شده است که معنویت به افراد کمک می کند که هیجانات منفی خود را کاهش داده و از تنش و اضطراب خود بکاهد و بهتر بتوانند مشکلات زندگی شان را مدیریت کنند و بتوانند از راهبردهای مناسبی درجهت کاهش استرس و افسردگی شان استفاده نمایند و در عین حال ، سلامت روان شان حفظ نمایند زیرا وجود افسردگی وتنش و اضطراب به عنوان یک عامل خطر زا می تواند زمینه بروز بیماری های جسمی و مشکلات متعدد بهداشت و روان را فرهم کند (حسینی قمی ، طاهره، سلیمی بجستانی ، حسین – ۱۳۹۰ ).

۳- نظم دهی هیجانی :

افراد همانطور که رشد می کنند می آموزند که کنش ها ، رفتارها وپاسخ های هیجانی خود را کنترل کنند. توانایی تعدیل انگیختگی ، افراد را قادر می سازد لذت رابه تأخیر اندازند ، کنترل تکانه ای را افزایش دهند ودر شرایط پراسترس واضح تر فکر کنند.
مادرانی که قادرند هیجانات خودراتعدیل و کنترل کنند فرزندانی دارند که نمرات ریاضی و شفاهی آنها بالاتر است فرزندانی که قادر بودند هیجانات خود را تعدیل کنند توجه مثبت فراخوانی می کردند. روابط اجتماعی مثبت ایجاد می کردند وصلاحیت شناختی و اجتماعی – هیجانی از خود نشان می دادند (بنزیس-۲۰۰۶ ).

4- امیدواری :

امیدواری و تاب آوری قادرند تعمیرات بهزیستی روان شناختی رابه طور ترکیبی پیش بینی کند درتوجیه این یافته می توان گفت که با ارتقای تاب آوری فرد می تواند در برابر عوامل استرس زا و همچنین عواملی که سبب به وجود آمدن بسیاری از مشکلات روان شناختی می شود از خود مقاومت نشان داده وبرآن ها غلبه کند ، تاب آوری با تعدیل و کم رنگ تر کردن عواملی چون استرس و افسردگی ، بهزیستی روانی افراد را تضمین می کند و درامیدواری،شخص می تواند نیروهای خلاقه ی خویش را درراه بهبود چگونگی زندگی به کار برد. رفتارهای اعتماد برگزیند واحساس بهزیستی و رضایت از زندگی داشته باشد (خسروشاهی،جعفر،هاشمی نصرت آباد،تورج – ۱۳۹۰).

5- خصوصیات فردی ، خانوادگی ، اجتماعی :

پژوهش ها نشان می دهد که خصوصیات فردی خانوادگی اجتماعی می تواند در تاب آوری کودکان تأثیر بسزایی داشته باشد که به این خصوصیات ،عوامل محافظتی گویند عوامل فردی محافظتی شامل مهارتهای حل مسأله آینده جویی، خودگردانی اعتماد به نفس و شایستگی و توانمندی اجتماعیی فرد است و عوامل محیطی محافظتی نیز شامل فرزند پروری مقتدرانه، پیوند های مهربانانه،ویژگی های مثبت والدین وخانواده،ایجاد فرصت هایی برای مشارکت (درون خانوادگی) ،ارتباط بابزرگسالان حمایت گر وشایسته در خارج از خانواده ،ارتباط مثبت با همسالان مدارس موثر ، پیوند با سازمان های اجتماعی از قبیل مدارس گروه ها ، اردوها ، کانون ها و داشتن اورژانساجتماعی خوب مانند خط تلفن بحران و دستیابی به مراقبت های بهداشتی وعمومی (برون خانوادگی) است. در کنار عوامل محافظتی مزبورنقش جنسیت نیز ملاحظه پذیر است. نتایج پژوهش های جدید اکسنچر نشان داد که زنان تاب آوری بیشتری نسبت به مردان داردند.(صفاری نیا ، مجید – بازیاری میمند ، مهتاب – ۱۳۹۲)