پرسشنامه شادکامی آکسفورد (OHI)
بخش اول : پرسشنامه شادکامی آکسفورد (OHI)
لطفاً جمله هاي هر گروه از سؤال ها را به دقت بخوانید و جمله اي را که بهتر از جمله هاي دیگر، احساس شادي شما را در طی هفته ي گذشته و در حال حاضر بیان می کند، مشخص کنید و سپس دور شماره ي آن جمله یک دایره بکشید.
1
الف) احساس شادي نمی کنم
ب) نسبتاً احساس شادي می کنم
ج) خیلی شاد هستم
د) بیش از حد شاد هستم
2
الف) درباري آینده خوش بین نیستم
ب) درباره ي آینده خوش بین هستم
ج) احساس میکنم آیندهاي نوید بخش در انتظارم است
د) احساس میکنم زندگی سرشار از امیدي پیش رو دارم
3
الف) در حقیقت از هیچ جنبهاي از زندگیام راضی نیستم
ب) از بعضی از جنبههاي زندگیام راضی هستم
ج) از بسیاري از جوانب زندگیام رضایت دارم
د) از همه جوانب زندگیام کاملاً راضی هستم
4
الف) احساس میکنم کنترل چندانی بر زندگیام ندارم
ب) احساس میکنم تا اندازهاي بر زندگیام کنترل دارم
ج) احساس میکنم بیشتر اوقات بر زندگیام کنترل دارم
د) احساس میکنم بر تمام جنبههاي زندگیام کنترل دارم
5
الف) احساس میکنم زندگیام چندان رضایتبخش نیست
ب) از زندگی احساس رضایت میکنم
ج) احساس میکنم زندگیام بسیار رضایتبخش است
د) احساس میکنم زندگیام بینهایت رضایتبخش است
6
الف) از خودم چندان راضی نیستم
ب) از آنچه هستم احساس رضایت میکنم
ج) از آنچه هستم خیلی احساس رضایت میکنم
د) از آنچه هستم شدیداً احساس رضایت میکنم
7
الف) هرگز بر رویدادهاي زندگی اثر خوبی نمیگذارم
ب) به ندرت بر رویدادهاي زندگی اثر خوبی میگذارم
ج) معمولاً بر رویدادهاي زندگی اثر خوبی میگذارم
د) همیشه بر رویدادهاي زندگی اثر خوبی میگذارم
8
الف) زندگی را باري به هر جهت میگذارم
ب) از نظر من زندگی خوب است
ج) از نظر من زندگی خیلی خوب است
د) من به زندگی عشق میورزم
9
الف) در واقع علاقهاي به دیگران ندارم
ب) کما بیش به دیگران علاقه دارم
ج) به دیگران بسیار علاقه دارم
د) به دیگران به شدت علاقه دارم
10
الف) تصمیم گیري برایم مشکل است
ب) تصمیم گیري برایم نسبتاً آسان است
ج) در بیشتر موارد تصمیم گیري برایم آسان است
د) به راحتی میتوانم هر نوع تصمیمی بگیرم
11
الف) شروع هر کاري برایم دشوار است
ب) شروع هر کاري برایم نسبتاً آسان است
ج) شروع کارها برایم آسان است
د) احساس میکنم میتوانم هر کاري را بر عهده بگیرم
12
الف) هنگام بیدار شدن از خواب به ندرت احساس رفع خستگی میکنم.
ب) گهگاه وقتی از خواب بیدار میشوم احساس رفع خستگی میکنم.
ج) معمولاً وقتی از خواب بیدار میشوم احساس رفع خستگی میکنم.
د) همیشه وقتی از خواب بیدار میشوم احساس رفع خستگی میکنم.
13
الف) احساس میکنم به هیچ وجه توان و نیرو ندارم
ب) احساس میکنم تا اندازه اي توان و نیرو دارم
ج) احساس میکنم سرشار از توان و نیرو هستم
د) احساس میکنم بی اندازه توان و نیرو دارم
14
الف) احساس میکنم چیز زیبا و قشنگی در دنیا وجود ندارد
ب) بعضی از چیزهاي دنیا را زیبا میبینم
ج) بسیاري از چیزهاي دنیا را زیبا میبینم
د) همه چیز دنیا برایم زیبا و قشنگ جلوه میکند
15
الف) احساس میکنم ذهنم هشیار نیست
ب) احساس میکنم از لحاظ ذهنی هشیارم
ج) احساس میکنم از لحاظ ذهنی بسیار هشیارم
د) احساس میکنم از لحاظ ذهنی کاملاً هشیارم
16
الف) احساس سلامتی و تندرستی نمیکنم
ب) کمابیش احساس سلامتی و تندرستی میکنم
ج) بسیار احساس سلامتی و تندرستی میکنم
د) کاملاً احساس سلامتی و تندرستی میکنم
17
الف) نسبت به دیگران چندان احساس صمیمیت نمیکنم
ب) نسبت به دیگران تا حدودي احساس صمیمیت میکنم
ج) نسبت به دیگران خیلی احساس صمیمیت میکنم
د) به همه انسانها عشق میورزم
18
الف) از گذشته خاطرههاي خوش زیادي ندارم
ب) از گذشته چند خاطره خوش دارم
ج) بیشتر خاطرههاي گذشته من خوش است
د) تمام خاطرههاي گذشته من به شدت خوش است
19
الف) هرگز حالت شور و شوق ندارم
ب) بعضی وقت ها داراي شور و شوق هستم
ج) بیشتر وقتها داراي شور و شوق
د) همیشه داراي شور و شوقم
20
الف) بین آنچه که دوست داشتم انجام دهم و آنچه انجام دادهام فاصله هست
ب) بعضی از چیزهایی را که میخواستم انجام دادهام
ج) بسیاري از چیزهایی را که میخواستم انجام دادهام
د) همه چیزهایی را که میخواستم انجام دادهام
21
الف) نمیتوانم وقتم را خیلی خوب تنظیم کنم
ب) تا اندازهاي میتوانم وقتم را خوب تنظیم کنم
ج) میتوانم وقتم را خیلی خوب تنظیم کنم
د) می توانم وقتم را براي هر کاري که میخواهم اختصاص دهم
22
الف) از بودن با دیگران لذت نمیبرم
ب) گاهی از بودن با دیگران لذت میبرم
ج) معمولاً از بودن با دیگران لذت میبرم
د) همیشه از بودن با دیگران لذت میبرم
23
الف) اثر خوبی بر دیگران نمیگذارم
ب) گاهی اثر خوبی بر دیگران میگذارم
ج) معمولاً اثر خوبی بر دیگران میگذارم
د) همیشه اثر خوبی بر دیگران میگذارم
24
الف) در زندگی خود مقصود خاصی ندارم
ب) تا اندازهاي زندگیام معنا دار و هدفمند است
ج) زندگیام پر از معنا و هدف است
د) کلاً زندگیام معنادار و هدفمند است
25
الف) من احساس تعهد و فعالیت چندانی نمیکنم
ب) گاهی احساس تعهد و فعالیت میکنم
ج) غالباً احساس تعهد و فعالیت میکنم
د) من همیشه احساس تعهد و فعالیت میکنم
26
الف) فکر میکنم دنیا جاي خوبی نیست
ب) فکر میکنم دنیا کمابیش جاي خوبی است
ج) فکر میکنم دنیا جاي خیلی خوبی است
د) فکر می کنم دنیا جاي عالی است
27
الف) به ندرت میخندم
ب) کمابیش میخندم
ج) زیاد میخندم
د) همیشه در حال خندیدن هستم
28
الف) آدم جذابی نیستم
ب) نسبتاً جذاب هستم
ج) جذاب هستم
د) بی اندازه جذاب هستم
29
الف) به نظر من هیچ چیز جالبی وجود ندارد
ب) بعضی چیزها را جالب میبینم
ج) بیشتر چیزها را جالب میبینم
د) به نظر من همه چیزها جالباند
بخش دوم: پایه هاي نظري و تاریخچه پرسشنامه شادکامی آکسفورد
شادکامی عبارت است از اینکه یک فرد چهقدر زندگی که آن را هدایت میکند را دوست دارد (وینهونس،1991 ). فیلسوفان، چه شرقی و چه ، غربی، چه قدیمی و چه معاصر، عقیده دارند که جستجوي شادکامی هدف غایی انسانهاست. به همین دلیل است که شادکامی از دیرباز ذهن اندیشمندان و بهخصوص فلاسفه را به خود مشغول داشته است. فلاسفه و صاحبنظران حداقل از زمان یونان باستان درباره شرایط لازم براي شادکامی تأمل کرده اند.
افلاطون شادکامی را محصول هستی صرف انسان و اخلاقی میدانست (فریش، 2006). اما ارسطو که نظریه ویژه اي ، در مورد شادکامی دارد، به سه نوع شادکامی معتقد است. در پایینترین، عقیده مردم عادي است که شادکامی را معادل موفقیت و کامیابی می دانند و در سطح بالاتر از آن، شادکامی مورد نظر ارسطو یا شادکامی ناشی از معنویت قرار دارد ( خوش کنش و کشاورزافشار، 1387).
از جمله افرادي که در دهههاي 1970 و 1980 پژوهشهاي گستردهاي را در مورد شادکامی انجام داد فوردایس بود. او برنامهاي را طراحی کرد که شامل تکنیکهاي مختلفی براي افزایش شادکامی در افراد بود. این برنامه " 14 پایه شادکامی 6" نامیده شد و بر اساس 300 پژوهش قبلی طراحی شده بود. از جمله مهمترین موارد این 14 برنامه براي افزایش شادکامی عبارت بودند از: مشغول نگه داشتن فرد و فعالتر کردن او، صرف کردن زمان بیشتري در اجتماع و متوقف کردن نگرانی (فوردایس، 1983).
علاوه بر کارهاي فوردایس، در سال 1989 نیز پرسشنامه ، شادکامی آکسفورد توسط آرجیل، مارتین و کراسلند 8 در دانشگاه آکسفورد ساخته شد. این پرسشنامه که به نوعی فرم وارونه پرسشنامه افسردگی بک بود، در سالهاي بعد پژوهشهاي بسیاري را در زمینه شادکامی موجب شد (هیلز و آرجیل، 2002 ). در نهایت در سال 2000 ، روانشناسی مثبت گرا به طور رسمی پایه گذاري شد (سلیگمن و چیکزنت میهالی ، 2000 ) و این امر جنبشی را در زمینه پژوهشهاي مربوط به شادکامی و تواناییهاي مثبت انسان به وجود آورد.
پرسشنامه شادکامی آکسفورد در سال 1989 توسط آرجیل، مارتین و کراسلند ساخته شد. 21 گویه این پرسشنامه از طریق معکوس کردن سوالهاي پرسشنامه افسردگی به دست آمد و سپس هشت گویه دیگر به آنها افزوده شد. این پرسشنامه داري 29 ماده است که هر ماده داراي 4 گزینه است و از 0 تا 3 نمره گذاري میشود و در نهایت نمره اي بین 0 تا 63 به دست میآید.
آرجیل و همکاران پایایی این پرسشنامه به روش آلفاي کرونباخ را 90 گزارش دادند (هیلز و آرجیل ، 2002 ). در نسخه ایرانی این پرسشنامه ، آلفای کرونباخ 0/92 و پایایی آزمون - باز آزمون 0/73 به دست آمده است (لیاقتدار و همکاران ، 2008).
بخش سوم: نمره گذاري پرسشنامه شادکامی آکسفورد
نمره گذاري این پرسشنامه به این صورت است که در هر سوال به ترتیب زیر نمره بدهید:
گزینه الف: نمره 0
گزینه ب: نمره 1
گزینه ج: نمره 2
گزینه د: نمره 4
در نهایت نمرهاي بین 0 تا 63 به دست میآید که نمره بالاتر به معنی شادکامی بیشتر است. این پرسشنامه نمره برش یا زیرمقیاس ندارد.