هرگاه به کودکان ودنیای شاد آنان توجه کنیم، خواهیم دید دنیای پاک و کودکانه ی آنان از دنیای بازی و تحرک جدا نیست . همه ی کودکان در همه جای دنیا و باشرایط مختلف فرهنگی ، تاریخی و جغرافیایی به بازی علاقه مندند فقط شکل بازی های آنان متفاوت است .

بنابراین، مربیان قرآن نیز باید از علاقه ی وافر کودکان به بازی استفاده کرده و بسیاری از نکات دینی ، اخلاقی و حتی مرور سوره ها را برای کودکان از طریق بازی اجرا کنند.

بازی های قرآنی به دلایل زیر برای کودکان جالب و جذاب است .

1. کودکان ذاتاً عاشق بازی و تحرک هستند؛

- بازی های قرآنی فرآیند تکرار، تمرین و مرور را برای آن ها متنوع و مفرّح ساخته و آموزش را برای آنان دلپذیرتر و رضایت بخش تر می کند؛

2. چون بازی های قرآنی هم در زُمره ی فعال و پرتحرک و هم در قالب بازی های اکتشافی می تواند باشد، اجرای آن ها برای کودکان بسیار جذاب خواهد بود .

باید متوجه بود بازی های قرآنی طراحی شده در این نوشته، فقط برای تکرار و مرور آیات طراحی شده است؛ زیرا اگر آموزش توأم با بازی باشد، اولاً کودکان یادگیری مسأله ی موردنظر را به دلیل آن که به شکل بازی است زیاد جدی نمی گیرند. ثانیاً زمان زیادی برای آموزش آن مطلب، لازم خواهد بود؛ بنابراین، مربی قرآن کودک ابتدا باید با بازی های کودکانه ، انواع بازی و همچنین روان شناسی بازی آشنا شود و سپس بازی های قرآنی را بشناسد و حتی خودش قادر به طراحی آن ها باشد، تا تلاوت و بازخوانی قرآن برای کودکان مفرّح شود.

ازطرفی ماحق نداریم کودکانمان را از دنیای کودکی شان محروم کنیم؛ چرا که، دنیای کودک همان دنیای بازی ، تحرک ، شادی ، شعر ، قصه و ... است؛ بنابراین اگر بخواهیم کودکی را با مفاهیم دینی، نکات اخلاقی و قرآنی آشنا کنیم نباید کودکی اش را از او بگیریم. بلکه باید خود را به دنیای کودکانه ی وی نزدیک ساخته و از فعالیتهای دلخواه او استفاده کنیم .

درواقع باید از زاویه دید کودک به پدیده ها و امور نگاه کرد؛ لذا اگر فعالیت های تربیتی خویش را منطبق بادنیای کودکانه ی آن ها کنیم، نه تنها بچه ها را از دنیای کودکانه شان محروم نکرده ایم بلکه تربیت و فعالیت های آنان را سمت و سوی مثبتی بخشیده ایم .

در طراحی بازی های قرآنی می توان از انواع بازی ها استفاده کرد؛ مثلاً می توان بازی هایی را طراحی کرد که با فعالیت های جسمانی مانند : دویدن ، پریدن ، پازدن و ... همراه باشد. همچنین بازی هایی را که جنبه ی رقابتی دارد و یا به صورت مسابقه اجرا می شود همراه با معیارهای بازی های قانونمند مورد توجه قرار داد.

استفاده از بازی های تقلیدی هم برای طراحی بازی های قرآنی بسیارمناسب است؛ زیراکودک از طریق این گونه بازی ها  می تواند شیوه صحیح تلاوت آیات را از مربی و یا سایر کودکان در کم ترین زمان بیاموزد . بهتر است مربّیان قرآن خودشان هم حتماً در اجرای بازی های قرآنی با کودکان مشارکت داشته باشند؛ زیرا بچه ها دوست دارند که مربی آنان نیز در جریان بازی آنان را همراهی کند و در واقع مربی نیز جزو بازیکنان باشد.

بیشر بازی های قرآنی به شکل گروهی و دسته جمعی اجرا می شود که این امر می تواند علاوه برمرور سوره های قرآنی، سبب تقویت روحیه ی جمعی، همکاری ، مسؤولیت پذیری ، چگونگی به سربردن با دیگران و... شود .

در بازی های قرآنی که به صورت رقابتی و مسابقه ای طراحی شده است، بهتر است برنده و بازنده وجود نداشته باشد. اگر احیاناً کودکی قادر به خواندن سوره یا آیه نبود باید به وی فرصت داده شود تا وی بتواند اشتباه خود را اصلاح کند . به عبارتی دیگر، باید فرصت یادگیری مناسب را برای این کودکان در نظر گرفت . اگر هم قرار است به کودکان پاداش یا جایزه ای داده شود بهتر است این جایزه به همه ی کودکان تعلق گیرد.

بازی های قرآنی علاوه بر این که جنبه ی آموزشی دارند باید بسیارشاد و جذاب باشند، به گونه ای که کودک بااجرای بازی هم به هدف مربی که همان مرور سوره است برسند و هم از هیجان ، تحرک، شادی و سُرور برخوردار شود. 

چندنمونه از بازی های قرآنی و آموزشی :

نام بازی : بشین و پاشو

شرح بازی

کودکان دایره وار می نشینند و دست هم دیگر را می گیرند. آن گاه مربی می گوید:

شکوفه های قرآنی.

کودکان : بله.

مربی: قرآن می خوانید؟

کودکان : بله

مربی: دوستش دارید؟

کودکان: بله.

مربی: قرآن اومده.

کودکان: چی چی آورده؟

مربی: یه سوره ی آسمونی

کودکان: به اسم چی؟

مربی: به اسم سوره ی (مثلاً ماعون) بشین و پاشو سوره رو بخون

سپس کودکان بلند می شوند، سپس سریع می نشینند آن گاه سوره را می خوانند.

نام بازی: آب شوید ، یخ شوید.

شرح بازی:

کودکان با علامت شروع مربی آهسته حرکت می کنند. سپس مربی از آن ها می خواهد که سوره ای را تلاوت کنند. سپس می گوید: آب شوید! کودکان با سرعت بیش تری حرکت کرده و سوره ی مورد نظر را تلاوت می کنند سپس مربی می گوید: یخ شوید! کودکان ساکت شده و هیچ حرکتی نمی کنند. هر کودکی در حال حرکت باشد از دور بازی خارج می شود. همین بازی را می توان جهت تمرین و مرور سوره ای دیگر نیز انجام داد.

نام بازی : بال های پروانه

شرح بازی:

مربی، پروانه هایی را با مقوا تهیه کرده و تعدادی دایره های رنگی را نیز در اختیار کودکان قرار می دهد. سپس مربی نام سوره ای را به کودک می گوید و او به ازای هر آیه ای که می خواند یک دایره ی کوچک رنگی را بر روی بال های پروانه می چسباند. به این ترتیب کودکان شور و شوق پیدا می کنند که هر چه زودتر، زیباتر و بهتر بال های پروانه شان را کامل کنند. به این ترتیب تلاوت و تمرین قرآن برای آنان لذت بخش هم خواهد بود.

نام بازی: گل ها و زنبورهای عسل

شرح بازی:

عداه ای از کودکان کلاس، نقش گل را بر عهده می گیرند و بر روی زمین می نشینند . تعدادی نیز در نقش زنبور عسل ظاهر می شوند. مربی زدن مداد بر میز را آغاز می کند. کودکانی که نقش زنبور عسل را بر عهده  دارند دور گل می چرخند وهم صدا با هم یکی از سوره های قرآن را تلاوت می کنند . با قطع شدن صدای مداد مربی ، زنبورها در هر حالتی که هستند ثابت می مانند تا مربی دوباره به میز بزند و باز زنبورهای عسل بر گرد گل ها بچرخند و ادامه ی سوره را بخوانند سپس با اعلام مربی گل ها زنبور می شوند و زنبورها گل.

نام بازی: بگرد و پیدا کن

شرح بازی:

در این بازی مربی نام مبارک یکی از سوره ها را بر روی گل مقوایی که از قبل تهیه کرده است می نویسد سپس یکی از بچه ها از کلاس بیرون می رود، آن وقت مربی و کودکان دیگر گل را در گوشه ای از کلاس پنهان می کنند. سپس کودک به کلاس فرا خوانده می شود. کودکان دیگر که از قبل توجیه شده اند نام سوره ای را که بر روی گل نوشته شده می خوانند. هر وقت آن کودک به محل پنهان شدن آن گل نزدیک شد کودکان آن سوره را با صدای بلند می خوانند اما هنگامی که از گل دور شد، سوره را آهسته تر می خوانند. سوره ی مذکور را به نسبت تعداد آیات می توان 2 تا 4 بار تلاوت کرد تا کودک در آن فاصله گل را پیدا کند.